کتاب تاریخچه زمان یا تاریخ مختصر زمان ( A Brief History of Time ) اثری مشهور از استیون هاوکینگ است. پرفسور « استیون هاوکینگ » و پژوهش‌های وی در زمینه فیزیک نظری، متأسفانه به طور گسترده در ایران معرفی نشده است. ترجمه کتاب حاضر در سال ۱۹۸۸ به چاپ رسیده و ظرف کمتر از دو سال چهارده بار تجدید چاپ شده است.
وی به علت ابتلا به بیماری ای.ال.اس یا موتورونرون (بیماری سلولهای حرکتی دستگاه عصبی مرکزی و محیطی) معلول گردید و در سال ۱۹۸۵ به علت ابتلا به ذات الریه ناچار به عمل جراحی شد که توانایی سخن گفتن و آخرین رشته ارتباط با دیگران را از وی گرفت. استیون هاوکینگ سپس با استفاده از برنامه ارتباطی بنام مرکز زنده (Living Center) با دنیا ارتباط برقرار می کند و کتاب حاضر با استفاده از این تکنولوژی نگاشته شده است.
بنای شکوهمند و مجلل علم، در نظر بسیاری افراد همچون کاخی جادویی و دست نیافتی می‌باشد که بر فراز قلل مه آلود دوردست برپا شده است. خواندن کتاب تاریخچه زمان فرصتی است کم نظیر زیرا یکی از معماران ورزیده و برجسته این بنا، ما را به بازدید قصر می‌برد و با زبانی صمیمانه و بی‌تکلف می‌کوشد تا راز و رمز این شاخه شگفت انگیز و پرقدرت دانش بشری را بازگو نماید و آخرین دستاورد های آن را شرح دهد.
کتاب تاریخچه زمان به عنوان پرخواننده ترین کتاب کیهان شناسی شهرت یافته است و به بیش از ۳۳ زبان زنده دنیا تا سال ۱۹۹۳ ترجمه و چاپ شده‌است. همچنین در یکصد و هشتاد و چهارمین هفته چاپ آن، به دلیل طولانی‌ترین حضور در فهرست پرفروش ترین کتاب های نشریه ساندی تایمز، در کتاب رکوردهای گینس ثبت شده است. هاوکینگ در این کتاب با زبانی ساده و کوتاه به بازگویی داستان جهان پرداخته است.
موضوع کلی کتاب تاریخچه زمان
کتاب تاریخچه زمان به بررسی عنصر زمان و نقش کهکشان‌ها در پیدایش آن می‌پردازد. در این کتاب ارزنده، هاوکینگ به دیدگاه انسانی درمورد زمان، اصل عدم قطعیت، جهانِ رو به گسترش، سیاه چاله‌ها، گذشته و آینده فضا و… می‌پردازد. او در مورد پدیده های کیهان شناختی مانند بیگ بنگ و سیاه چاله‌ها نیز می‌نویسد. همچنین سخنانی از هاوکینگ در باب نظریه های انیشتین و همینطور دیدگاه او پیرامون گالیله و نیوتون نیز از دیگر مباحث مطرح شده در این کتاب است.
