زونگ پی وو سفیر چین در ایران با ارسال یادداشتی اختصاصی برای خبرگزاری مهر نوشت: با گذشت مدت کوتاهی از جشن باشکوه بهار در چین، نوروز ایرانی در راه است. این دو جشن سنتی، که نماد امید و آرزوهای مردمان چین و ایران برای سال نو هستند، بازتابی از اشتیاق مشترک دو تمدن کهن به گردهمایی، خوشبختی و سرزندگی‌اند. در ۱۹ دسامبر ۲۰۲۴، جشن بهار چین به‌طور رسمی در فهرست میراث فرهنگی ناملموس یونسکو ثبت شد و در کنار نوروز، که از سال ۲۰۰۹ در این فهرست قرار دارد، جای گرفت. این رویداد نه‌تنها نشان‌دهنده غنای فرهنگی چین است، بلکه به تعاملات فرهنگی میان دو کشور نیز نیرویی تازه بخشیده است.

چین و ایران، دو تمدن دیرینه که در طول تاریخ از طریق جاده ابریشم با یکدیگر پیوند خورده‌اند، همواره در تعاملات فرهنگی نقش مهمی داشته‌اند. تقارن نوروز و عید بهار، به‌سان گفت‌وگویی فراتر از زمان و مکان، ما را به کشف اشتراکات در آیین‌های یکدیگر دعوت می‌کند و از رهگذر تبادل فرهنگی، درک متقابل را ژرف‌تر می‌سازد.

موسیقی؛ پلی برای همگرایی فرهنگی

در همین راستا، سفارت چین در ایران اخیراً کنسرتی مشترک با عنوان «عید بهار چین؛ کنار هم هستیم» برگزار کرد تا موسیقی را به پلی برای تعامل فرهنگی دو کشور تبدیل کند. این سفارت همچنین پیش‌تر، با همکاری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، دو دوره مسابقه نقاشی «افسانه‌های چین» را برگزار کرده بود. در جریان این کنسرت، آثار برگزیده این مسابقه نیز به نمایش درآمد؛ نقاشی‌هایی که نشان می‌داد کودکان ایرانی با خلاقیت خود چگونه شباهت‌های نوروز و عید بهار را به تصویر کشیده‌اند.

این رویداد، افزون بر نمایش پیوند میان دو میراث ناملموس جهانی، بستری برای گفت‌وگوی احساسی میان دو تمدن کهن از دریچه موسیقی و هنر فراهم کرد.

شب خاطره‌انگیز کنسرت

شور و هیجان در شب برگزاری کنسرت موج می‌زد. با ورود به سالن، فانوس‌های قرمز، پوسترهای سال مار و چهره‌های مشتاق نوجوانان ایرانی که لحظات خود را با دوربین ثبت می‌کردند، فضایی گرم و پرانرژی را رقم زده بود.

با خاموش شدن تدریجی چراغ‌ها، نوای دلنشین موسیقی آغازگر برنامه شد. گروهی از نوازندگان جوان دانشگاه هنر ایران، با سازهای سنتی، قطعاتی از موسیقی ایرانی و چینی را اجرا کردند. اجرای لطیف «گل یاس» حضار را مجذوب خود ساخت و قطعه پرشور «رقص مار طلایی» آنان را به وجد آورد. ملودی‌های پرانرژی، مخاطبان را بی‌اختیار به همراهی با ریتم و تشویق واداشت.

این کنسرت، صرفاً یک اجرا نبود؛ بلکه نوعی تبادل فرهنگی محسوب می‌شد. پس از پایان برنامه، یکی از جوانان ایرانی با شور و هیجان گفت: «موسیقی چین و ایران چنان طبیعی در هم آمیخته بود که گویی دو دوست قدیمی با هم گفت‌وگو می‌کنند.» این همان جادوی تعاملات فرهنگی است که نیازی به ترجمه ندارد و مستقیماً با دل‌ها سخن می‌گوید.

نقاشی؛ زبانی برای پیوند نسل‌ها

اگر موسیقی تجلی تبادل فرهنگی از طریق شنیدن بود، مسابقه نقاشی «افسانه‌های چین» گفت‌وگویی میان فرهنگ‌ها از دریچه دیدگان به شمار می‌رفت. این مسابقه که برای دو سال پیاپی برگزار شده، با استقبال گسترده نوجوانان ایرانی روبه‌رو شده است. آنان با قلم‌های رنگی خود، جلوه‌هایی ویژه از نوروز و جشن بهار چین را به تصویر کشیده‌اند؛ آثاری که نه‌تنها بازتابی از هنر کودکان، بلکه نمادی از پیوند فرهنگی ایران و چین محسوب می‌شوند.

در میان آثار برگزیده، نقاشی‌ای نظرم را جلب کرد: اژدهای چینی در کنار سفره هفت‌سین؛ دو نماد از امید و تجدید حیات. در نقاشی دیگری، کودکی ایرانی، طوماری قرمز با خط چینی «فو» (نماد خوشبختی) را در دست دارد، در حالی که کودکی چینی در کنارش مشغول نواختن سنتور ایرانی است و هر دو، سال نو را جشن گرفته‌اند. این نقاشی‌ها نشان می‌دهند که چگونه فرهنگ دو ملت در قلب و ذهن نسل‌های آینده جای می‌گیرد.

همگرایی تمدن‌ها در سایه تعامل فرهنگی

رئیس‌جمهور چین، شی جین‌پینگ، بر این باور است که «تمدن‌ها از رهگذر تعامل و هم‌آموزی، پویایی و حیات خود را حفظ می‌کنند.» این کنسرت، که پیونددهنده دو میراث فرهنگی ناملموس—عید بهار چین و نوروز ایرانی—بود، نمونه‌ای از همگرایی و تعامل تمدن‌ها به شمار می‌رود.

در تلاقی موسیقی و هنر، شاهد پویایی فرهنگ‌های سنتی و عمق دوستی میان ملت‌های ایران و چین بودیم. در آینده، امید داریم که رویدادهای فرهنگی بیشتری برگزار شوند تا از رهگذر هنر، موسیقی و خوراک، پیوندهای عمیق‌تری میان مردم دو کشور شکل گیرد. همچنین، امید است که نوجوانان ایران و چین، از خلال این تعاملات، دوستی‌های پایداری بنا نهند و در جشن‌های یکدیگر، همدل و همراه باشند.

بگذارید نور فانوس‌های عید بهار و روشنایی نوروز، بهار دوستی میان ایران و چین را درخشان‌تر سازد.