«مسعود پزشکیان»، رئیس جمهور منتخب ایران، با انتشار مقالهای با عنوان «پیام من به جهان رسید»، نگاه و رویکرد خود را به روابط با جهان تشریح کرد.
پس از پیروزی پزشکیان در انتخابات، محافل مختلف به سیاست دیپلماتیک دولت جدید ایران توجه زیادی مبذول داشتهاند. این مقاله که قبل از شروع رسمی پزشکیان به وظایف خود منتشر شد، سیگنال روشنی را به دنیای خارج ارسال کرد مبنی بر اینکه او مایل به تعامل سازنده با جهان است و سزاوار توجه و مطالعه متمرکز همه طرفهاست.
پزشکیان نوشت درباره مناسبات با چین: چین و روسیه همواره در روزهای سخت دوست و پشتیبان ما بودهاند. ما این دوستی را بسیار ارزشمند میدانیم. نقشهٔ راه ۲۵ ساله ایران و چین یک گام مهم در جهت ایجاد یک «شراکت جامع راهبردی» سودمند برای هر دو کشور بود و ما تمایل داریم در آستانه ورود به نظم جدید جهانی، همکاریهای گستردهتری در این مسیر با پکن برقرار سازیم. در سال ۲۰۲۳، دولت چین نقش مهمی در تسهیل عادیسازی روابط ما با عربستان سعودی ایفا کرد و از این طریق دیدگاه سازنده و رویکرد آیندهنگرانه خود را در امور بینالمللی به نمایش گذاشت.
این اظهارات نشان میدهد که پزشکیان دوستی سنتی چین و ایران را گرامی میدارد و به همکاریهای آتی دو کشور امید دارد. شرایط بینالمللی هرچه تغییر کند، حتی اگر دولت ایران عوض شود، تأثیری بر عزم دو کشور برای توسعه همکاریهای دوستانه نخواهد داشت. این با روح اظهارات مرتبط رهبر چین مطابقت دارد.
«شی جین پینگ» رئیس جمهوری خلق چین شنبه هفته گذشته و همزما با اعلام خبری پیروزی پزشکیان با ارسال پیامی به مسعود پزشکیان انتخاب وی را به عنوان رئیس جمهوری اسلامی ایران تبریک گفت.
وی گفت: ایران و چین در مواجهه با شرایط پیچیده منطقهای و بینالمللی، همواره از یکدیگر حمایت و باهم همکاری کردهاند تا اعتماد متقابل راهبردی را به صورت مستمر تحکیم کنند. دو طرف همچنین سطح مبادلات و همکاریها را در زمینههای مختلفی ارتقا داده و ارتباطات و هماهنگی خوبی در امور منطقهای و بینالمللی داشتهاند .این روند نه تنها به نفع مردم چین و ایران بوده، بلکه تاثیر زیادی بر صلح و ثبات منطقهای و جهانی داشته است.
رئیس جمهوری چین تاکید کرد: من برای توسعه روابط چین و ایران اهمیت زیادی قائل هستم و مایلم با همکاری آقای رئیس جمهورمنتخب، مشارکت راهبردی جامع چین و ایران را برای پیشبرد عمیق توسعه دهم.
دیپلماسی سران، نیروی محرکه اصلی برای ترویج دیپلماسی با ویژگیهای چینی است. سران دو کشور همواره ارتباط نزدیک خود را حفظ کردهاند، رئیس جمهور فقید «سیدابراهیم رئیسی» در فوریه سال گذشته دیدار موفقی از چین داشت و سران دو کشور درخصوص روابط چین و ایران به تفاهم مهمی رسیده و فصل جدیدی در دوستی و همکاری دو کشور را گشودند. ایران اکنون عضو رسمی «سازمان همکاری شانگهای» و سازوکار همکاری «بریکس» است. در آینده، روسای جمهوری دو کشور فرصتهای متعددی برای تعاملات رودررو در این دو سازمان و سایر موقیتها دارند تا بطور مشترک مشارکت راهبردی همه جانبه ایران وارد را به سطحی جدیدی برسانند.
پزشکیان درباره روابط ایران با سایر کشورها نیز نوشته دشوار نیست که از اظهاراتش در یابیم که دولت جدید ایران کشورهای همسایه را در اولویت دیپلماتیک فرار میدهد، چین و روسیه را به عنوان شرکای راهبردی قابل اعتماد مد نظر خواهد داد و به اقتصادهای نوظهور «جنوب جهانی» توجه خواهد کرد. با وجود انحراف از تعهدات، ایران آماده برگزاری گفتگوهای سازنده با کشورهای اروپایی است.
رئیس جمهور منتخب ایران درباره آمریکا اظهار داشت، ایالات متحده باید به این درک رسیده باشد که ایران هرگز به زورگویی پاسخ نداده و نخواهد داد. ما در سال ۲۰۱۵ با حسننیت وارد برجام شدیم و به تمام تعهداتمان بهطور کامل عمل کردیم، اما ایالات متحده ـ بهخاطر نزاعها و انتقامهای مربوط به حوزه سیاست داخلی خود ـ بهطور غیرقانونی از توافق خارج شد و با تحمیل تحریمهای یکجانبه فراسرزمینی، به مردم ایران ـ بهویژه در دوران پاندمی کرونا ـ زیانها، رنجها و آسیبهای بیشمار، و به اقتصاد ما صدها میلیارد دلار خسارت وارد نمود. تصمیمگیران در واشنگتن باید دریابند که سیاستی که مبنای آن قرار دادن کشورهای منطقه در مقابل یکدیگر باشد، نه در گذشته موفق بوده و نه در آینده موفق خواهد شد. آنها باید حقیقت ایران را بپذیرند و از تشدید تنشهای موجود پرهیز نمایند.
پزشکیان در اولین فرصت پس از پیروزی در انتخابات، پیامهای تبریکی از چین، روسیه و کشورهای همسایه مانند هند، ترکیه و عربستان سعودی دریافت کرد. در این میان، پادشاه و ولیعهد عربستان سعودی هردو پیام تبریک ارسال کردند که بی سابقه بود و بار دیگر تأثیر مثبت آشتی بین این دو کشور را که سال گذشته در پکن حاصل شد، نشان داد.
با این حال، ایالات متحده و سایر کشورهای غربی تا به امروز هنوز به پزشکیان تبریک نگفتهاند، سکوت معنی داری اختیار کردهاند و حتی برخی بازهم برگزاری انتخابات را زیر سوال بردهاند. شاید این موضوع توضیحی بر آن باشد که چرا مسعود پزشکیان در اولین مقاله خود برای تشریح سیاست دیپلماتیک خود موضع نسبتا محتاطانهای در رابطه با آمریکا و اروپا نشان داد. به هر حال، برابری و احترام متقابل اساسیترین اصول برای تعامل بین کشورهاست.