در مدیریت اجرایی ،چین باستان، سه سیستم فکری مهم را پدید آورده است.کنفوسیوس۲ موسس سیستم اجتماعی قانون مند آن بوده است.او مانند دولت مدنی به طور مستقیم و محدود در مورد نقش متصدیان کسب و کار اظهار نظر کرده است.

لائوته در مورد سیستم اجتماعی دارای حداقل کنترل که مردم آزادانه در آن انتخاب می کنند را تبلیغ کرده است .او از مفهوم قانون طبیعت الهام گرفته و حمایت می کند.

هان فی ۳ عملگرایی مطلق بود.او فلسفه ی دیوان سالاری را با جزئیات کامل تری تبیین کرد.

تمدن چین تا زمان کنفوسیوس ،لائوته و هان فی به خوبی ثبات یافته است. ساکنینِ رود زرد حدود ۱۶۰۰ تا ۱۰۴۶ سال قبل از میلاد مسیح اولین متون ای چینگ -کتاب تغییرات- را نگاشته اند .کتابِ موصوف پیشگویی شاهان و سلاطین و مقامات را برای شناخت و پیش بینی می کند.

مهمترین هدفشان متمرکز ساختن مردم روی شخصیت زیر بنایی و تعاملات بین فردی است.بیجینگ روی وحدانیت و هماهنگی خلقت تاکید می کند.این کتاب دارای محتوای اخلاقی است و مدام به خوانندگان گوشزد می کند که موفقیت وابسته به حفظ اتحاد است.این اثر سرشار از جملات قصار است.کتاب درستکاری و حقیقت را هموار کننده وصول به بهشت معرفی می کند.پرورش و آموزش مناسب ،خوشبختی را تامین می کند.این کتاب هنوز در کمک به تصمیم گیری مدیران و متصدیانِ کسب و کارِ چین است.۴

یکی از قدیمی ترین آنها، برنامه ی بزرگ است که در سال ۱۱۲۰ قبل از میلاد نهایی شد.در برنامه بزرگ ،قانون گذاران را به پرهیزکاری و صداقت توصیه می کند.

کائویائو به عنوان یک مرکز دولتی ۲۲۰۰ سال قبل از میلاد برای پرهیزکاری قانونگذاران سازمان مرتبط را تشکیل دادند.در واقع زیربنای دیوان سالاری چین متاثر از این اثار کلاسیک است.نویسندگان تمدن چین با نگرش مدیریت این کتاب را سند پیچیده در زمینه ساختار سازمانی از دوران باستان می دانند.۵

کنفسیوس ۵۵۱ تا ۴۷۹ قبل از میلاد می زیسته است.او با مشاهده ی جنگاوری و ستیزه جویی در اطرافش در پی روشهای خردمندانه و منطقی یی بود تا چین را نجات دهد.

عقاید کنفوسیوس در مورد اخلاقی و سیاسی- اجتماعی و روابط پیچیده ی آن مفصل است.او مفهوم خانواده که هنوز در جامعه و کسب و کار امروز چین هم اهمیت اصلی دارد را برجسته می کند و ایده های شخصی کنفوسیوس که در آن نقش تجارت در آن پر رنگ است را در جامعه به دقت می کاود.

او بین فرد و جامعه جانب جامعه را می گیرد.حقوق فرد را در قبال گروه با اهمیت می داند.کسانی که در راس یک نهاد هستند مثل خانواده، دولت ،شرکت تجاری،دانشگاه قرار دارند، در قبال هدایتگری مسئول هستند.پیروان در قبال بیعت مسئول هستند.کودکان از والدین،دانش آموزان از معلمان محترمانه و عاری از مخالفت و ملازمان از پادشاهان پیروی کنند.تبعیت کور کورانه نیست.چون از نظر او خردمندی ویژگی هر رهبری است.در تجارت وکسب و کار و در سیاست.او می گوید پادشاهی عاقل است که از خرد جمعی استفاده کند.او هدف نهایی را میانه روی می داند.جامعه واجد نظم باشد صلح و خرد بر آن حاکم است.آغاز آن از خانواده شروع می شود.احترام به والدین بزرگترها آدم ها را عاقل و به انسانِ واقعی تبدیل می کند.

شورش و ستیزه کنار می رود.امنیت حاکم می شود.تجارت و کسب و کار رونق می یاید.۶

مجبتی قشقاوی

۷.۱.۱۴۰۰

۱-تاریخ تفکر مدیریت اثر مورگن ویتزل

۲-کنفوسیوس ۵۵۱ تا ۴۷۹ قبل از میلاد

۳- هان فی متولد ۲۷۹ پیش از میلاد

۴-مولان هسو و وان یائوچیو مجله مدیریت چین ۲۰۰۸

۵-آثار برجسته چین

۶-این نوشتار از بخشِ تاریخ چینِ کتاب تاریخ تفکر مدیریت ترجمه ی دکتر علی اکبر فرهنگی اقتباس شده است.