فهرست سرخط اخبار امروز، ۱۸/آبان/۱۳۹۹:

• روزنامه دنیای اقتصاد:

1. [cl-popup title=”روابط ایران و چین پس از انقلاب ۱۹۴۹” show_on=”text” btn_label=”خبر منتخب – روابط ایران و چین پس از انقلاب ۱۹۴۹” align=”right” size=”xl”]پس از تاسیس چین نوین در سال ۱۹۴۹، این کشور با شوروی هم پیمان شده و وارد اردوگاه سوسیالیستی شد. در سال ۱۹۵۰، جنگ کره آغاز و چین در صحنه نبرد کره مستقیما با آمریکا وارد جنگ شد و از این رو روابط چین و آمریکا به دشمنی تبدیل شد. آمریکا چین را به رسمیت نشناخت و از بر‌قراری روابط رسمی بین کشور‌های اردوگاه غرب با جمهوری خلق چین جلوگیری و این کشور را محاصره کرد و مورد تحریم قرار داد. در سال ۱۹۴۹،  محمدرضا پهلوی به بهانه یک حادثه سوء قصد شکست خورده به جان وی، حزب توده را غیر‌قانونی اعلام کرد. رژیم پهلوی در سال ۱۹۵۲ در جنبش ملی شدن نفت توسط جبهه ملی تحت رهبری مصدق سرنگون و به خارج از کشور گریخت. او از ایدئولوژی کمونیستی و هم‌پیمان شدن چین با شوروی هراس داشت و طبیعتا از چین تحت رهبری حزب کمونیست جدا شد. دشمنی دو اردوگاه بزرگ آمریکا و شوروی، اختلاف ایدئولوژیک و توجه دو کشور به منافع و حقوق خود، موجبات سوء‌تفاهم بین دو کشور چین و ایران را فراهم و مانع بر‌قراری روابط بین آنها در آن زمان شد. سیاست حکومت پادشاهی پهلوی در ایران نسبت به چین به وضوح رنگ نزدیکی به آمریکا و ضد کمونیستی داشت. در مدت ۲۲ سال از سال ۱۹۴۹ تا ۱۹۷۱، ایران جمهوری خلق چین را به رسمیت نشناخت و با مقامات تایوان به اصطلاح «روابط سیاسی» را حفظ کرد و با آن سفیر مبادله کردند. در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، ایران همیشه از سیاست آمریکا مبنی بر جلوگیری از احیای عضویت قانونی چین نوین در سازمان ملل متحد پشتیبانی می‌کرد. در سال ۱۹۵۰، ایران از قطعنامه سازمان ملل متحد درخصوص کره، مبنی بر محکومیت چین پشتیبانی و این کشور را به‌عنوان «متجاوز» محکوم کرد؛ در سال ۱۹۵۸، پهلوی به صورت رسمی به تایوان سفر کرد؛ در سال ۱۹۶۲، هنگام زد و خورد مسلحانه بین چین و هند، ایران در مجمع عمومی سازمان ملل متحد از « پیشنهاد تبت» که با چین دشمنی می‌کرد، پشتیبانی کرده و چین را محکوم به تجاوز به هند کرد. در آن زمان چین و ایران علاوه بر محدودیت در تجارت، تقریبا هیچ رفت و آمدی نداشتند. جنگ سرد چین و ایران را برای مدت ۲۲ سال از هم جدا کرد. در اواخر قرن بیستم، چین در داخل گرفتار « انقلاب بزرگ فرهنگی» بود و در صحنه بین‌المللی برای نبرد با شوروی آماده می‌شد و همزمان در میدان جنگ ویتنام به‌طور غیر‌مستقیم با آمریکا رقابت می‌کرد. از آنجا که دولت نیکسون به‌دنبال راه‌حلی جهت نجات پیدا کردن از مخمصه جنگ ویتنام بود، نیاز فوری به بهبود روابط با چین داشت؛ در آن زمان چین تهدید شوروی را بزرگ‌ترین خطر برای خود تلقی می‌کرد و در چنین شرایطی فرصت مناسبی برای آغاز روابط بین چین و آمریکا که ۲۰ سال بود قطع شده بود، به وجود آمد. در ماه آوریل سال ۱۹۷۰، ایران به سرعت از «دیپلماسی پینگ پنگ» بین چین و آمریکا اطلاع یافت. شاه پهلوی در روز ۱۳ آوریل ۱۹۷۱، اشرف پهلوی خواهر دوقلوی خود را به چین اعزام کرد و در روز ۳۰ آوریل همان سال، فاطمه پهلوی خواهر دیگر شاه به چین سفر کرد. هر چند در آن زمان هنوز روابط رسمی بین دو کشور بر‌قرار نشده بود، ولی هر دو شاهدخت مورد پذیرایی گرم و استقبال باشکوه چین قرار گرفتند و نخست‌وزیر چوئن لای با آنان ملاقات و از آنان پذیرایی کرد. از مقاله‌ای به قلم هوا لی مینگ، سفیر پیشین چین در ایران[/cl-popup]
2. گردهمایی حزب کمونیست چین
3. [cl-popup title=”رهبران پکن از چهاردهمین برنامه پنج‌ساله رونمایی کردند / بلندپروازی‌های اقتصادی امپراتوری چین” show_on=”text” btn_label=”خبر منتخب – رهبران پکن از چهاردهمین برنامه پنج‌ساله رونمایی کردند / بلندپروازی‌های اقتصادی امپراتوری چین” align=”right” size=”xl”]دنیای‌اقتصاد : سه‌شنبه گذشته حزب کمونیست چین از طرح کامل رهبران آن برای چهاردهمین برنامه پنج‌ساله (۲۰۲۵-۲۰۲۱) رونمایی کرد. اما در این برنامه چه اهدافی برای رشد اقتصادی در نظر گرفته شده‌است؟ آیا این فقط اقتصاد است که در برنامه پنج‌ساله مورد توجه قرار گرفته یا امور سیاسی و اجتماعی هم اهمیت پیدا کرده‌است؟ به گزارش گروه اقتصاد بین‌الملل روزنامه دنیای‌اقتصاد، رویترز نوشت سیاست‌گذاران چینی میانگین سالانه رشد اقتصادی حدودا ۵درصدی را برای پنج سال آینده این کشور هدف‌گذاری کرده‌اند. این رقم نزدیک به پایین‌ترین محدوده‌ای است که پیش‌تر برای رشد اقتصادی در این کشور در نظر گرفته شده بود. دلیل این مساله مخاطرات جهانی است که چشم‌انداز اقتصادی را تیره کرده‌اند. سه نفر از کسانی‌که در مذاکرات مربوط به این موضوع حضور داشتند به دنبال نشست هفته گذشته گفتند پکن به دنبال اهداف منعطف‌تری برای رشد اقتصادی در چهاردهمین برنامه پنج‌ساله است، تا از این طریق با خطرات بیرونی ناشی از همه‌گیری کرونا و کشمکش با ایالات متحده، مقابله کند. آنها گفتند از آنجا که دولت هنوز در حال بررسی اهداف توسعه اقتصادی و اجتماعی در برنامه پنج‌ساله است و دستورهای لازم در این زمینه را از رهبران ارشد حزب کمونیست دریافت می‌کند، تصمیم خاصی گرفته نشده‌است. شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهوری چین و دیگر مقامات، در نشست هفته گذشته، طرح برنامه پنج‌ساله و اهداف کلیدی برای ۱۵سال آینده را مشخص کردند. آنها هدف تبدیل کردن چین به کشوری با «درآمد بالا» تا سال ۲۰۵۰ و پیشرفت تا کشوری «نسبتا توسعه‌یافته» تا سال ۲۰۳۵ را در نظر گرفته‌اند که این اهداف مستلزم درآمد سرانه بیش از ۲۰هزار دلار است. بانک جهانی کشورهای «با درآمد بالا» را آن دسته از کشورهایی تعریف می‌کند که سرانه درآمد ناخالص ملی آنها بالای ۱۲هزار و ۵۳۵دلار است. طبق آمار بانک جهانی سرانه درآمد چین در سال ۲۰۱۹ به ۱۰هزار و ۴۱۰دلار رسیده‌است. یکی از منابع آگاه در بخش سیاست‌گذاری می‌گوید: «چنین اهدافی باید در قالب اعداد و ارقام بیان شوند. ما همچنان به یک شاخص کلیدی برای توسعه اقتصادی در دوره برنامه پنج‌ساله چهاردهم نیاز داریم.»او ادامه می‌دهد: «ما هدفی برای تولید ناخالص داخلی داریم که می‌تواند حدود ۵درصد باشد.» منابع آگاه در بخش سیاست‌گذاری می‌گویند اقتصاددان‌ها و اتاق‌های فکر دولتی در گذشته برای اهداف میانگین سالانه رشد تولید ناخالص داخلی رقم‌هایی را پیشنهاد کردند که اهدافی در حدود ۵درصد، ۵ تا ۵/ ۵ درصد و ۵تا ۶درصد را شامل می‌شده‌است. نینگ جیژه، نایب‌رئیس کمیسیون اصلاح و توسعه ملی (NDRC) هفته گذشته گفت برنامه‌ریزان دولتی هم‌راستا با توصیه‌های رهبران، جزئیات اهداف اقتصادی تفصیلی ۲۰۲۵-۲۰۲۱ را مشخص خواهند کرد. قرار است این اهداف پس از تصویب برنامه پنج‌ساله در نشست سالانه مجلس، اوایل سال ۲۰۲۱ اعلام شود. اداره اطلاعات شورای دولتی و کمیسیون اصلاح و توسعه ملی چین هنوز پاسخی به درخواست رویترز برای اظهارنظر در این زمینه نداده‌اند. اقتصاددان‌های فعال در هلدینگ نامورا گفته‌اند چین برای اینکه تا سال ۲۰۲۵ به هدف «درآمد بالا» دست پیدا کند باید در فاصله سال‌های ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۵، رشد تولید ناخالص داخلی سالانه حدود ۳/ ۹درصدی را تجربه کند. به‌علاوه باید میانگین سالانه رشد تولید ناخالص داخلی خود را در فاصله سال‌های ۳۵-۲۰۲۱ دست‌کم روی ۴/ ۷ درصد حفظ کند تا تولید ناخالص داخلی حقیقی تا سال ۲۰۳۵ دو برابر شود.

   نااطمینانی‌ها // این پرسش که آیا چین هدفی برای رشد اقتصادی در برنامه پنج‌ساله در نظر می‌گیرد یا خیر، پرسشی کلیدی برای سرمایه‌گذاران محسوب می‌شود. شی در میان حدس و گمان‌هایی که مطرح شده، متعهد شده است رشدی باکیفیت بالاتر و اصلاحاتی عمیق‌تر را دنبال کند که باعث شد برخی افراد داخلی درخواست رها کردن چنین اهدافی را به میان آورند. همچنان، حفظ رشد پایدار برای چین ضروری است تا از «تله‌درآمد متوسط» عبور کند. در این تله، اقتصاد در سطح درآمد متوسط، راکد می‌ماند. سیاست‌گذاران داخلی می‌گویند یک هدف منعطف‌تر می‌تواند نااطمینانی‌های رو به افزایش بیرونی که ناشی از همه‌گیری کرونا و تنش‌ها با ایالات متحده است را خنثی کند. یکی دیگر از منابع آگاه در بخش سیاست‌گذاری می‌گوید: «هرچه بیشتر با شرایط نسبتا نامطمئن روبه‌رو می‌شویم، به اهداف منعطف‌تری نیاز پیدا می‌کنیم.»پیش‌بینی می‌شود تولید ناخالص داخلی چین امسال فقط کمی بیش از ۲درصد رشد کند. این ضعیف‌ترین رشد اقتصادی برای چین در ۴۴ سال گذشته است و به احتمال زیاد میانگین رشد سالانه در فاصله سال‌های ۲۰۲۰-۲۰۱۶ را به زیر هدف آن که بیش از ۶/ ۵ درصد بوده است، می‌کشاند. چین به دلیل نااطمینانی‌های ناشی از کووید-۱۹، هدف سالانه تولید ناخالص داخلی خود را در سال ۲۰۲۰ برای نخستین بار از سال ۲۰۰۲ تا کنون، رها کرده‌است.

   نظارت سیاسی پررنگ‌تر از اقتصاد // چاینادیلی به نقل از شی جین‌پینگ نوشته تصمیم چین برای تعیین الگوی توسعه جدید به دلیل تغییراتی است که در شرایط سیاسی و اقلیمی جهان ایجاد شده ‌است. او گفته چین باید با خطرات روزافزون در زمان حاضر و آینده قابل پیش‌بینی مقابله کند. شی در سخنرانی خود گفته این کشور باید تمام تلاش خود را برای بهبود کیفیت و کارآیی توسعه در کشور به کار ببندد. به گزارش گلوبال‌تایمز، برنامه ۵ساله جدید چین قرار است با دخالت‌های بیرونی در هنگ‌کنگ و تایوان هم مقابله کند. کارشناسان می‌گویند چین از تجربه اجرای اصل «یک کشور، دو نظام» در پنج سال گذشته درس گرفته و متوجه اهمیت ضعف نظارت سیاسی و اجتماعی در مقابل نقش اقتصادی کشورها برای توسعه ملی شده‌است. به‌ویژه در این شرایط که نیروهای بیرونی مخالف در هنگ‌کنگ چالش‌هایی را برای ثبات در این کشور ایجاد کرده‌اند، تقویت نظارت سیاسی و اجتماعی پررنگ‌تر شده‌است. برخلاف برنامه پنج‌ساله سیزدهم (۲۰-۲۰۱۶) که عمده تمرکز آن بر مشارکت‌های اقتصادی، فرهنگی و آموزشی در منطقه بود، در برنامه پنج‌ساله چهاردهم، نظارت عمومی دولت مرکزی بر اداره منطقه و اجرای قانون مورد تاکید بیشتری قرار گرفته‌است. لی شیائوبینگ، کارشناس امور هنگ‌کنگ، ماکائو و تایوان از دانشگاه نانکایی در تیانجین به گلوبال‌تایمز گفت: «پیش‌تر، برنامه پنج‌ساله بر تقویت نفوذ هنگ‌کنگ در توسعه جهانی و ادغام نقش‌های مالی و تجاری تاکید داشت. اما اکنون با زوال شرایط سیاسی و محیط اجتماعی پرتنش که بستری برای دخالت خارجی فراهم کرده، آینده این شهر در معرض تهدید جدی قرار گرفته است.» او ادامه می‌دهد: «به این ترتیب برنامه جدید هدف خود را مقابله با این ضعف‌ها قرار داده است.» به این ترتیب لی معتقد است این کشور مصمم شده همزمان با افزایش دخالت‌های بیرونی، رویه متحدسازی خود را سرعت ببخشد.[/cl-popup]

4. [cl-popup title=”هشت ستون برنامه چین” show_on=”text” btn_label=”خبر منتخب – هشت ستون برنامه چین” align=”right” size=”xl”]گروه نویسندگانرویترزدو هفته پیش نشست چهار روزه کمیته مرکزی حزب کمونیست چین با حضور رئیس‌جمهوری این کشور برگزار شد. هدف از برگزاری این نشست سالانه، تعیین اهداف اقتصادی و اجتماعی برای پنج سال آینده است. سند نهایی این نشست سال آینده در نشست کنگره ملی خلق چین به تصویب خواهد رسید و منتشر خواهد شد. در مطلب حاضر برخی جزئیات بیانیه پایانی نشست یاد شده ارائه می‌شود. در نشست دو هفته پیش، همچنین اهداف بلندمدت مورد بررسی قرار گرفت.  نخستین موضوع تولید ناخالص داخلی است. سال‌جاری میلادی برای نخستین بار از سال ۲۰۱۲ به‌دلیل ابهام‌هایی که درباره بحران کرونا و اثرات اقتصادی آن وجود داشت دولت چین نرخ هدف برای رشد اقتصاد تعیین نکرد. به‌دلیل بحران کرونا نرخ هدف رشد اقتصادی که برای سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰ تعیین شده بود تحقق نمی‌یابد. سرمایه‌گذاران مایل بودند بدانند آیا در آینده اهدافی برای این شاخص تعیین می‌شود یا نه. رهبران حزب کمونیست چین در بیانیه نشست اعلام کردند انتظار می‌رود سال‌جاری میلادی تولید ناخالص داخلی کشور به بالاتر از ۱۴.۹۲ هزار میلیارد دلار معادل حدود ۱۰۰ هزار میلیارد یوآن برسد. این رقم نسبت به رقم مربوط به سال گذشته بالاتر است. اما چین به هدف خود یعنی دو برابر کردن تولید ناخالص داخلی طی ۱۰ سال تا سال‌جاری میلادی نمی‌رسد، زیرا برای تحقق این هدف ضروری است اقتصاد امسال رشد ۶/ ۵ درصدی داشته باشد درحالی‌که در خوش‌بینانه‌ترین حالت نرخ رشد اقتصادی چین امسال ۱/ ۲ درصد خواهد بود. در بیانیه پایانی نشست دو هفته قبل همچنین آمده است چین قصد دارد بین سال‌های ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۵ به رشد اقتصادی پایدار و مستحکم دست یابد و تاکید بر رشد با کیفیت است. هنوز مشخص نیست آیا سال آینده هنگامی که محتوای برنامه منتشر خواهد شد هدف رشد به شکل رقم تعیین خواهد شد یا نه. حزب کمونیست چین همچنین هیچ اشاره‌ای به هدف خود برای دو برابر کردن تولید ناخالص داخلی طی یک دهه آینده نکرده، اما در بیانیه یاد شده آمده است هدف ما این است که تا سال ۲۰۳۵ سرانه تولید ناخالص داخلی را به سطوحی که در اقتصادهای توسعه یافته وجود دارد برسانیم. دومین موضوعی که در بیانیه به آن اشاره شده «جریان دوگانه» است. این موضوع نخستین بار در ماه می از سوی رئیس‌جمهوری چین مطرح شد و منظور از آن اتکا به جریان داخلی برای فاز بعدی توسعه- چرخه داخلی تولید، توزیع و مصرف- و استفاده از منابع خارجی از طریق جریان بین‌المللی است. چرخه داخلی از طریق نوآوری درحوزه فناوری حمایت می‌شود. در واقع طی ۵ سال آینده تاکید اصلی در چرخه توسعه داخلی با استفاده از مولفه‌های داخلی است که با نوآوری حمایت می‌شود و این چرخه داخلی به منابع خارجی هم وابسته است. همچنین تلاش می‌شود تقاضای داخلی تقویت شود و اصلاحاتی درحوزه عرضه انجام خواهد شد. سومین موضوع فناوری است. سرمایه‌گذاران انتظار داشتند در بیانیه پایانی نشست، به برنامه‌هایی برای ارتقای نوآوری فناورانه در چین که برای حرکت صعودی این کشور در زنجیره جهانی ارزش ضروری است، اشاره شود. این موضوع به‌ویژه از آن جهت بسیار مهم است که ایالات‌متحده در ماه‌های اخیر تلاش کرده از عرضه قطعات با فناوری پیشرفته به شرکت‌های بزرگ فناوری چین جلوگیری کند. در بیانیه یاد شده آمده است چین خودکفایی درحوزه فناوری را یک عامل استراتژیک حمایت از توسعه ملی می‌داند و هدف این است که تا سال ۲۰۳۵ به پیشرفت‌های بزرگ در فناوری‌های کلیدی دست یابد. همچنین چین ظرفیت‌های امنیت ملی را تقویت خواهد کرد و در مواجهه با چالش‌های جدید و منازعات بین‌المللی، توانمندی استراتژیک خود را حفظ می‌کند. ظرفیت‌های دفاعی در کنار رونق اقتصادی تقویت خواهد شد. چهارمین موضوع، مواد خام، انرژی و محیط‌زیست است. در بیانیه نشست کمیته مرکزی حزب کمونیست چین آمده است بر توسعه اقتصادی با آلایندگی کمتر تمرکز خواهد شد. در این بیانیه به افزایش ذخایر استراتژیک مواد خام و حامل‌های انرژی برای تضمین خودکفایی اشاره نشده است. قبل از انتشار بیانیه، سرمایه‌گذاران به دنبال یافتن نشانه‌هایی از برنامه چین برای افزایش ذخایر استراتژیک انواع مواد خام بودند و این انتظار وجود داشت که در زمینه‌هایی نظیر ذخایر انرژی و مواد غذایی اهدافی تعیین شود. پیش‌بینی می‌شد به موضوعاتی نظیر افزایش قدرت قیمت‌گذاری چین در بازار مواد خام و کاستن از تولید گازهای گلخانه‌ای اشاره شود. پنجمین موضوع اصلاحات است. در بیانیه یاد شده آمده است اصلاحات در تمامی حوزه‌ها عمیق‌تر خواهد شد، اما به جزئیات این هدف اشاره نشده است. در بخشی از بیانیه آمده است اجازه داده خواهد شد بازار در تخصیص منابع نقشی تعیین‌کننده بازی کند. همچنین در زمینه حقوق دارایی‌های غیرمنقول پیشرفت‌های بزرگ حاصل خواهد شد. دیدگاه کمیته مرکزی حزب کمونیست این است که ضروری است توسعه منطقه‌ای به شکل هماهنگ صورت گیرد و برنامه‌هایی برای توسعه شهری انجام شود. اقتصاددان‌ها می‌گویند شکاف درآمدی بین شهرها و مناطق روستایی چین درحال افزایش است و توسعه مناطق و استان‌های ثروتمند ساحلی بسیار بیشتر از مناطق دیگر است و این تفاوت در میزان بهره‌مندی، افزایش یافته است. ششمین موضوع مهم وضعیت جمعیتی چین است. چین با وضعیتی مواجه است که متخصصان آن را بمب ساعتی جمعیتی توصیف می‌کنند، به این معنا که جمعیت سالخورده در این کشور درحال افزایش و جمعیت در سن کار درحال کاهش است. یک دلیل این روند، اجرای سیاست تک فرزندی طی چهار دهه اخیر است. در بیانیه منتشر شده از سوی کمیته مرکزی حزب کمونیست آمده است چین استراتژی‌هایی برای حل مشکل پیر شدن جمعیت اتخاذ خواهد کرد. پکن سال ۲۰۱۳ اعلام کرد سن رسمی بازنشستگی افزایش خواهد یافت، اما هنوز اقدامی در این زمینه انجام نشده است. درحال‌حاضر سن بازنشستگی برای مردان ۶۰ سال و برای زنان ۵۵ سال است. هفتمین موضوع مصرف داخلی است. اقتصاددان‌ها انتظار دارند چین اقداماتی برای افزودن بر مصرف داخلی انجام دهد. برای بالا بردن رشد اقتصادی ضروری است بر مصرف کالاها و خدمات با ارزش بالاتر، افزوده شود و مصرف‌کنندگان صرفا خودرو، مواد غذایی و لوازم مصرفی دیگر مصرف نکنند. برای تحقق این هدف باید درآمد خانواده‌ها بالا برده شود و برای این منظور ضروری است عرضه شغل‌هایی با درآمد بالاتر افزایش یابد. به‌ویژه در بخش فناوری و مالی افزایش این‌گونه شغل‌ها موثر خواهد بود. هشتمین موضوع، تایوان، هنگ‌کنگ و ماکائو است. در بیانیه یاد شده آمده است چین اقداماتی برای الحاق مجدد تایوان به سرزمین اصلی انجام خواهد داد. از دید چین، تایوان یک استان این کشور است که اگر لازم باشد با استفاده از زور، باید تحت حاکمیت پکن قرار گیرد. چین همچنین اقداماتی برای رونق و ثبات هنگ‌کنگ و ماکائو انجام خواهد داد.[/cl-popup]
5. [cl-popup title=”راه ناهموار توسعه” show_on=”text” btn_label=”خبر منتخب – راه ناهموار توسعه” align=”right” size=”xl”]ژوزفین ماسوث چاینا مورنینگ پست / چندی پیش حزب کمونیست چین نشست سالانه خود را که مهم‌ترین نشست سیاسی این حزب است، برگزار کرد. در این نشست درباره این موضوع که چطور چین می‌تواند به‌طور پیوسته در مسیر توسعه به حرکت خود ادامه دهد درحالی‌که جهان با بحران‌های مختلف دست به گریبان است و بر سر دوراهی قرار دارد، بحث شد. در بیانیه‌ای که پس از نشست منتشر شد، تصمیم‌های این کمیته برای اهداف میان‌مدت و بلندمدت در زمینه‌های اقتصادی و اجتماعی ذکر شده است. بیش از ۲۰۰ عضو کمیته مرکزی حزب کمونیست پشت درهای بسته بر سر محتوای چهاردهمین برنامه پنج ساله چین به مذاکره پرداختند. نتیجه بحث‌ها، تعیین اولویت‌های سیاست‌گذاری برای حفظ رشد اقتصاد در شرایط پرتنش کنونی بود. همه‌گیری کرونا، اختلال‌ها در زنجیره عرضه، روابط پرتنش با غرب و وضعیت بد اقتصاد جهان عواملی هستند که سبب شده‌اند حرکت به جلو دشوار شود. شرکت‌کنندگان در این نشست همچنین درباره برنامه‌هایی برای تحقق هدف رئیس‌جمهور چین به گفت‌وگو پرداختند. هدف یاد شده تبدیل چین به یک کشور مدرن و بزرگ سوسیالیستی تا سال ۲۰۳۵ است. این هدف مبهم است و انتظار می‌رود حزب کمونیست در آینده نزدیک برنامه‌ای شفاف و مفصل برای رسیدن به اهداف ملی طی ۱۵ سال آینده، منتشر کند. در بیانیه پایانی نشست اخیر، نوآوری فناورانه، کلید دستیابی به اهداف تعیین شده معرفی شده و آمده است انتظار می‌رود در آینده چین شاهد افزایش قابل ملاحظه قدرت اقتصادی و فنی باشد و به‌ویژه درحوزه فناوری‌های پیشرفته به موفقیت‌های چشمگیری برسد. برنامه ۱۵ساله، نخستین برنامه در نوع خود است و هدف آن دستیابی به هدفی است که شی‌جین‌پینگ، رئیس‌جمهوری چین تعیین کرده است. هدف تعیین شده از سوی شی، تبدیل چین به یک کشور سوسیالیستی مدرن است که پررونق، قدرتمند، دموکراتیک و از لحاظ فرهنگی پیشرفته است. زمان تحقق این هدف سال ۲۰۴۹ تعیین شده است. رسانه‌های چین پیش‌تر اعلام کرده بودند که هدف نخست یعنی تبدیل چین به یک جامعه نسبتا مرفه و پررونق از هر جهت تا سال ۲۰۲۱، از پیش تحقق یافته و چین آماده است سفر خود را به سمت اهداف بزرگ‌تر آغاز کند. استقلال یا اتکا به خود یکی از موضوعات مهم در برنامه پنج ساله است، زیرا چین با تهدید قطع ارتباط با جهان از لحاظ فناوری و ضعیف شدن روند جهانی‌سازی مواجه است. در این استراتژی که «جریان دوگانه» نامیده می‌شود، چین همچنان از سرمایه‌گذاری و تجارت خارجی استقبال می‌کند، اما همزمان تلاش می‌کند یک اکوسیستم اقتصادی داخلی به وجود آورد که در برابر ریسک‌ها و شوک‌های بیرونی کمتر آسیب‌پذیر باشد. در چهاردهمین برنامه پنج ساله چین بر کیفیت رشد اقتصادی و توسعه بازارهای داخلی، افزایش ظرفیت نوآوری و توسعه جامعه تاکید شده است. در بیانیه یاد شده تنها یک اشاره به هنگ‌کنگ و تایوان شده و در آن آمده است، حزب کمونیست قصد دارد ثبات بلندمدت و رفاه هنگ‌کنگ و ماکائو را حفظ کند و در مسیر الحاق مجدد تایوان به چین به روش صلح‌آمیز حرکت خواهد کرد. برنامه پنج ساله توسعه اقتصادی و اجتماعی چین نقشه راه برای توسعه اقتصادی است و در آن برخی اهداف سختگیرانه اقتصادی که در سال‌های قبل تعیین می‌شد کنار گذاشته شده است. اقتصاد چین در سال‌های متوالی در مسیر رشد قرار داشته و اکنون دومین اقتصاد بزرگ جهان است. ماه گذشته مرکز تحقیقات توسعه دولت چین پیش‌بینی کرد اقتصاد این کشور سال ۲۰۳۲ از اقتصاد آمریکا بزرگ‌تر خواهد شد. رئیس‌جمهوری چین در سخنرانی‌های اخیر خود بارها تاکید کرده که این کشور باید مستقل‌تر شود، درحوزه نوآوری و فناوری بیشتر سرمایه‌گذاری کند، در مسیر بهبود وضعیت محیط‌زیست حرکت کند و بر مصرف داخلی بیفزاید تا رشد اقتصادی کیفیت بالاتری داشته باشد و اقتصاد نسبت به عوامل منفی خارجی کمتر آسیب‌پذیر باشد. اهداف چهاردهمین برنامه پنج‌ساله توسعه اقتصادی و اجتماعی چین شامل رشد اقتصادی با کیفیت بالا، توسعه فناوری و نوآوری، اصلاحات ساختاری و ایجاد زنجیره عرضه صنعتی قدرتمند است. در این برنامه همچنین بر حرکت به سمت ارتقای محیط‌زیست تاکید شده است.[/cl-popup]
6. [cl-popup title=”در چالش با جهانی‌سازی” show_on=”text” btn_label=”خبر منتخب – در چالش با جهانی‌سازی” align=”right” size=”xl”]ایویلین چنگسی‌ان‌بی‌سیچین همزمان با تدوین چهاردهمین برنامه توسعه اقتصادی و اجتماعی خود بسیار مایل است ترتیبی دهد تا دیگر کشورها همچنان با این کشور به همکاری‌های اقتصادی ادامه دهند. پس از نشست کمیته مرکزی حزب کمونیست چین، تعدادی از مقامات دولت این کشور در یک کنفرانس مطبوعاتی بر لزوم همکاری دیگر کشورها با پکن در دوران بحرانی کنونی تاکید کردند. درحال حاضر همه‌گیری کرونا و حمایت‌گرایی سبب افزایش ابهام‌ها درباره افق اقتصاد جهان شده است. سخنان مقامات بلندپایه دولت چین پس از آن بیان شد که این کشور نشست بسیار مهم سیاست‌گذاری و تعیین اولویت‌ها برای پنج سال آینده را به پایان رسانده بود. مقامات یاد شده به‌ویژه علیه جدا شدن کامل اقتصاد چین و اقتصاد آمریکا موضع‌گیری کردند. این جدا شدن ایده‌ای است که دولت ترامپ آن را آغاز کرده و در مرحله نخست، فناوری هدف قرار گرفته است. در دو سال اخیر اقدامات دولت آمریکا سبب شده شرکت هوآوی چین با محدودیت‌های شدید در زمینه دسترسی به تجهیزات مورد نیاز خود روبه‌رو شود. در کنفرانس مطبوعاتی معاون رئیس دفتر کمیسیون مرکزی حزب کمونیست چین در حوزه امور مالی و اقتصادی گفت: «جدا شدن کامل دو اقتصاد چین و اقتصاد آمریکا امری غیرواقع‌بینانه است و این اتفاق هیچ سودی برای چین، آمریکا یا دیگر کشورهای جهان ندارد. کسانی که خواهان این جدایی هستند زیاد نیستند، اما بسیاری از کشورها طرفدار همکاری هستند.» آمریکا بزرگ‌ترین شریک تجاری چین است. اما دو کشور در بیش از دو سال اخیر درگیر تنش‌های مختلف بوده‌اند. دو طرف بر صدها میلیارد دلار کالای صادراتی یکدیگر تعرفه اعمال کرده‌اند و این تعرفه‌ها زیان‌هایی به اقتصادهای یادشده وارد کرده است. منتقدان می‌گویند کنترل دولت چین بر اقتصاد این کشور سبب شده شرکت‌های چینی از مزیت‌های غیرمنصفانه در برابر شرکت‌های آمریکایی و شرکت‌های خارجی دیگر برخوردار باشند. اقتصاددان‌ها پیش بینی کرده‌اند که در چند سال آینده چین به بزرگ‌ترین اقتصاد جهان تبدیل خواهد شد یعنی آمریکا را پشت سر خواهد گذاشت. چین برای کاستن از وابستگی رشد اقتصاد خود به سرمایه‌گذاری، بدهی و صادرات تلاش کرده بر مصرف داخلی بیفزاید اما تجارت خارجی همچنان ۳۰ درصد تولید ناخالص داخلی این کشور را تشکیل می‌دهد البته قبلا این سهم ۶۰ درصد بود. در سال‌های آینده، صادرات و واردات، استفاده از سرمایه خارجی و سرمایه‌گذاری در خارج افزایش خواهد یافت. همچنین انتظار می‌رود جایگاه بین‌المللی چین ارتقا پیدا کند. در پایان نشست کمیته مرکزی حزب کمونیست چین جزئیات اولیه برنامه توسعه اقتصادی بین سال‌های ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۵ که چهاردهمین برنامه پنج‌ساله نامیده می‌شود منتشر شد. در نشست یادشده همچنین اهداف اقتصادی تا سال ۲۰۳۵ مورد بحث قرار گرفت. یکی از موضوع‌های اصلی نشست، تاکید بر اتکا به خود درحوزه فناوری بود. این یک استراتژی برای توسعه ملی محسوب می‌شود. چین اخیرا سرعت توسعه فناوری‌های حیاتی از جمله فناوری ساخت نیمه هادی‌ها را بالا برده است و تلاش می‌کند یک سیستم رقیب برای سیستم جی پی اس آمریکا ایجاد کند. مقامات شرکت‌کننده در کنفرانس مطبوعاتی پس از توصیف نیاز چین به ورود به فاز بعدی توسعه به این نکته اشاره کردند که این کشور به تخصص و دانش فنی بین‌المللی نیازمند است. وزیر علوم و فناوری چین در بخشی از سخنان خود گفت: «نوآوری فناورانه چین هرگز یک سیستم بسته نوآوری نبوده است و در آینده درهای این بخش بسته نخواهد بود.» هدف دیگر چین در سال‌های آینده ایجاد جامعه مدرن است. رهبران چین تاکید کرده‌اند بر ایجاد یک جامعه مدرن سوسیالیستی تمرکز خواهند کرد که شامل نوسازی ارتش و دفاع ملی است.[/cl-popup]
7. واردات نفت چین کم شد
8. تغییر مسیر جی‌ام در چین

• خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران (ایرنا):

1. نرخ رسمی همه ارزها ثابت ماند
2. نمایشگاه واردات شانگهای، فرصتی برای تقویت روابط اقتصادی چین و ایران
3. چین الگوی توسعه بی مانند جهان
4. چین ۶۹۰ میلیارد دلار سرمایه خارجی جذب کرد
5. تساوی ارزشمند شاگردان قطبی؛ ۹۰ دقیقه برای فرار از سقوط قطعی
6. رسانه‌های چین از موفقیت آمیز بودن واکسن کرونای تولیدی این کشور خبر دادند
7. بازتاب پیروزی بایدن در رسانه‌های چین و ژاپن

• خبرگزاری صدا و سیما:

1. استقبال از غرفه‌های ایران در چین
2. اداره گمرکات چین / کاهش مبادلات تجاری چین و روسیه

• اقتصادآنلاین:

1. [cl-popup title=”اقتصادآنلاین گزارش می دهد؛ آخرین اخبار از بزرگترین خریدار نفت دنیا/چین در تلاش برای کاهش وابستگی به واردات طلای سیاه” show_on=”text” btn_label=”خبر منتخب – اقتصادآنلاین گزارش می دهد؛ آخرین اخبار از بزرگترین خریدار نفت دنیا/چین در تلاش برای کاهش وابستگی به واردات طلای سیاه” align=”right” size=”xl”]در پی تصویب طرح توسعه ای ۵ ساله در چین این کشور قصد دارد به منظور افزایش امنیت انرژی، تولید نفت و گاز داخلی و تاسیسات ذخیره سازی خود را توسعه دهد. اقتصادآنلاین – مریم عیزاده؛ اخیرا طرح توسعه ای ۵ ساله توسط حزب کمونیست چین برای سال‌های ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۵ به تصویب رسیده که یکی از مهم ترین مفاد آن توسعه ظرفیت تولید نفت و گاز داخلی این کشور است. از سوی دیگر این طرح‌ها تنها به تولید نفت و گاز داخلی ختم نشده و پروژه‌های توسعه ظرفیت ذخیره سازی نیز در آن دیده شده تا چین بتواند در شرایط سقوط قیمت نفت بیشترین بهره را از کاهش قیمت‌ها با افزایش ظرفیت ذخیره سازی داشته باشد. طبق جدیدترین آمارها واردات نفت خام چین در ماه گذشته میلادی قریب به ۵۶۰ هزار بشکه در روز کاهش یافت چراکه در ماه‌های اخیر به دلیل افت شدید قیمت نفت، چین به شدت شروع به ذخیره سازی نفت خام کرده بود. اما هنوز این میزان ۳۶۰ بشکه در روز بیشتر از مدت مشابه سال قبل است. ولی باید توجه داشت که احتمالا این افت واردات از سوی چین همچنان ادامه دار باشد چراکه به دلیل شیوع مجدد کرونا و کاهش شدید تقاضای سوخت، مشتریان سوخت تولیدی در پالایشگاه‌های چین نیز کاهش یابند. همچنین تولید نفت در چین در شش ماهه ابتدایی سال جاری میلادی ۱٫۶ درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافت. گفتنی است به دلیل توسعه قابل توجه چین در بخش صنایع پایین دست نفت، تقاضای این کشور در حوزه واردات نفت خام در سال‌های اخیر به شدت افزایش یافته و این درحالی است که تولید نفت و گاز داخلی چین در این مدت افت را تجربه کرده است. چراکه چین هنوز ۷۳ درصد از تقاضای نفت خام خود را از طریق واردات تامین می کند.[/cl-popup]

• خبرگزاری تسنیم:

1. تجارت خارجی چین ۴.۶ درصد افزایش یافت

• دیجیاتو:

1. چین اولین ماهواره ۶G آزمایشی جهان را روانه مدار کرد

• تین نیوز:

1. معرفی بزرگترین خودروسازان چینی

• دیار آفتاب:

1. [cl-popup title=”گزارش| نگاه چین به خلیج فارس با توسعه دیپلماسی انرژی در خاورمیانه/ سیاست خارجی اژدهای زرد در اختیار اقتصاد قرار می‌گیرد؟” show_on=”text” btn_label=”خبر منتخب – گزارش| نگاه چین به خلیج فارس با توسعه دیپلماسی انرژی در خاورمیانه/ سیاست خارجی اژدهای زرد در اختیار اقتصاد قرار می‌گیرد؟” align=”right” size=”xl”]کد خبر: ۷۹۵۲۴ / چین چند سالی است که نگاه ویژه به منطقه خلیج فارس دارد و سعی می‌کند در چارچوب دیپلماسی انرژی قراردادهای خوبی با کشورهای غرب آسیا منعقد کند. به گزارش دیار آفتاب؛ به نقل از گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو– پرهام پوررمضان؛ با فروپاشی اتحادیه جماهیر شوروی فرصت‌های متفاوت و متعدد توسعه برای کشورهای مختلف  ظهور و بروز کرد. یکی از این کشورها که توانست از این فرصت‌ها به نحو شایانی استفاده کند، چین است. این کشور در ابتدا برای رشد خود تلاش‌های متفاوت و متعددی انجام داد و سپس با یک سیاستگذاری صحیح توانست از توسعه سیاسی به توسعه مبتنی بر اقتصاد برسد و رشد فزاینده‌ای در زمینه اقتصاد کسب کند. به همین دلیل این کشور نیاز به یک سیاست خارجی توسعه گرا مبتنی بر روابط با کشورها و مناطق مهم جهان داشت که یکی از این مناطق، منطقه مهم، راهبردی و استراتژیک خلیج فارس است. چین در راستای تقویت دیپلماسی انرژی با کشورهای خلیج فارس در پی کسب چه اهدافی است. یکی از پارامترهای مهم در بررسی روند توسعه کشور چین نگاه این کشور به مسئله مهم سیاست‌گذاری عرصه انرژی است.

   احیا جایگاه اقتصادی در غرب آسیا // دیپلماسی انرژی یعنی استفاده از ابزار دیپلماتیک برای حضور در صحنه بین‌­المللی و حفظ جایگاه خویش در نظام بین‌­الملل، اما شاید این تعریف بیشتر از اینکه اصالت را به انرژی دهد به دیپلماسی می‌دهد. در بیانی دیگر دیپلماسی انرژی را می‌توان به‌کارگیری ابزارها و دانش سیاسی در مسائل مربوط به انرژی اعم از عرضه، تقاضا، تبدیل و …دانست. در این تعریف نیز به نسبت تعریف قبلی، مفهوم بر مبنای انرژی محور بودن است. اما در یک تعریف دو سویه یعنی اینکه اصالت مفهوم هم با انرژی باشد و هم دیپلماسی می‌توان بیان کرد که دیپلماسی انرژی حرکتی هدفمند، بلندمدت و دارای قوانین خاص خود بوده که درصدد ایجاد و حفظ امنیت انرژی کشور است، برخورداری از یک چارچوب دیپلماتیک قوی و کارآمد برای هر کشور، می‌­تواند زمینه موفقیت آن را در امر انرژی در فضای جهانی فراهم آورد. امروزه بسیاری از تحلیل‌گران حوزه مسائل چین بر این باورند که این کشور را به دو ورطه مهم باید تقسیم کرد، نخست سال ۱۹۴۹ که در این کشور مائو به رهبری رسید و این شخص یک جامعه آرمانی را برای این کشور ترسیم کرد که بعضاً سیاست‌های این فرد سبب شد که نه تنها این کشور به اهداف آرمان گرایانه خود نرسد بلکه با چالش‌های عدیده داخلی و خارجی مواجه شود، اما از زمانی که دنگ شیائو پینگ در دور جدید حکمرانی بر کشور چین بر سر کار آمد نگاه او به توسعه تغییرات فراوانی را در جامعه چین به‌وجود آورد  و این کشور توانست به تفکری جدید در شناخت صحیح از روابط فضای بین الملل برسد. در این گزارش لازم است از یکی از مهم ترین نظریات روابط بین الملل نام ببریم و آن هم نظریه وابستگی متقابل است. این نظریه بیان می‌کند که عدم تقارن میان طرفین سبب نفوذ یکی بر دیگری می‌شود بازیگرانی هستند، که وابستگی کمتری نسبت به طرف مقابل دارند لذا غالبا می‌توانند از این رابطه به عنوان یک عامل قدرت برای چانه‌زنی استفاده کنند.  بر همین اساس کوهن و نای وابستگی متقابل نامتقارن را منبع قدرت برای کنترل منابع و یا ظرفیت تاثیرگذاری بر نتایج می‌دانند. چینی‌ها از این نظریه استفاده کردند و به این نتیجه رسیدند که بهترین راه پیشرفت در گرو همکاری‌های متقابل است.

   اقتصاد در اختیار سیاست توسط چین // با این مقدمه باید به این موضوع پرداخت که چرا خلیج فارس برای کشور چین از اهمیت بالایی برخوردار است. این منطقه عظیم‌ترین منابع نفت و گاز را در خود جای داده است و همین امر سبب شده است که بسیار استراتژیک و راهبردی باشد. طبق آخرین بر آوردها این منطقه بیش از ۳۲ درصد نفت جهان و ۳۱ گاز جهان را در خود جای داده است. چین در ابتدا بیشتر سیاستگذاری انرژی  خود را در حیطه زغال سنگ قرار داد و همین امر سبب شد که طبق برآوردها عدد این سیاستگذاری را بیش از ۶۸ درصد برساند، اما به دلیل این مسئله که آلودگی این نوع سیاستگذاری بسیار زیاد است به یک شیفت پارادایمی با این مسئله مواجه شدند و همین امر سبب شد که سیاستگذاری بر مبنای نفت گاز در اصل انرژی این کشور قرار گیرد. کشور چین در منطقه خلیج فارس ۳ راهبرد جداگانه ولی موازی را در پیش گرفته است و مقیاس‌های سیاست خارجی توسعه گرای خود را نیز بر همین پایه استوار کرده است که از این راهبردها در وهله اول می‌توان به توجه به کشوهایی که می‌توانند ضامن بقای این کشور در طی سالیان متمادی باشند و دروهله دوم به همکاری‌های متقابل انرژی محور فی مابین کشو‌های چینی و کشور‌های خلیج فارس و در نهایت به ایجاد میادین مشترک اشاره کرد. این کشور به‌عنوان یک قدرت اقتصادی در دهه‌های اخیر به طور بسیار زیادی به خلیج فارس وابسته شده است، البته نکته‌ای در اینجا قابل ذکر این است که کشور چین حداقل به میزان ۵۰ سال نمی‌تواند منطقه‌ای راهبردی جز خلیج فارس پیدا کند و اهمیت این موضوع از آن جهت است که انرژی داخلی کشور چین در غالب میادین تقریباً رو به اتمام است و به همین سبب مسئله مهم امنیت انرژی در سیاست خارجی چین به پارامتری مهم و تاثیر‌گذار تبدیل شده است. از این رو دو کشور در منطقه خلیج فارس از اهمیت بالایی در سیاست خارجی کشور چین برخوردارند که می‌توانیم آنها را عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران بدانیم، دلیل این امر نیز در آن است که به طور مثال کشور چین با عربستان سعودی رابطه‌ای را از سال ۱۹۹۳ آغاز کرده است و مناسبت خوبی دارد. در نوع دیگری جمهوری اسلامی ایران نیز وجود دارد که به دلیل ارتباطات فراوان میان این دو کشور، چین نیز دیپلماسی انرژی را در میادین این کشور در پیش گرفته است. در پایان این گزارش باید مطرح کرد که کشور چین ضمن توسعه همکاری‌های خود با همه کشوهای منطقه برای حضور در خلیج فارس سعی در تعامل و نه تقابل با قدرت‌های منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای به‌ویژه آمریکا داشته است. انتهای پیام/[/cl-popup]

↓ فایل PDF شرح خبر ها

[cl-popup title=”خبرهای منتخب” show_on=”load” size=”l”]

1. روابط ایران و چین پس از انقلاب ۱۹۴۹
2. رهبران پکن از چهاردهمین برنامه پنج‌ساله رونمایی کردند / بلندپروازی‌های اقتصادی امپراتوری چین
3. هشت ستون برنامه چین
4. راه ناهموار توسعه
5. در چالش با جهانی‌سازی
6. اقتصادآنلاین گزارش می دهد؛ آخرین اخبار از بزرگترین خریدار نفت دنیا/چین در تلاش برای کاهش وابستگی به واردات طلای سیاه
7. گزارش| نگاه چین به خلیج فارس با توسعه دیپلماسی انرژی در خاورمیانه/ سیاست خارجی اژدهای زرد در اختیار اقتصاد قرار می‌گیرد؟

 [/cl-popup]