فهرست سرخط اخبار امروز، ۶/آذر/۱۳۹۹:

• روزنامه دنیای اقتصاد:

1. جدیدترین آمار واردات نفت چین از ایران
2. [cl-popup title=”خبر منتخب – خشم اندیشکده صهیونیستی از قصد بایدن برای بازگشت به برجام” show_on=”text” btn_label=”خبر منتخب – خشم اندیشکده صهیونیستی از قصد بایدن برای بازگشت به برجام” align=”right” size=”xl”]دنیای‌اقتصاد : الکس جاف در اندیشکده بگین- سادات اسرائیل در تحلیلی درباره واکنش‌ها به انتخاب جو بایدن به‌عنوان رئیس‌جمهور آمریکا نوشت: «متحدان آمریکا نتوانسته‌اند خوشحالی خودشان را از کنار رفتن رئیس‌جمهور جمهوری‌خواه پنهان کنند. از آنجا که به احتمال زیاد بایدن در ژانویه روی کار خواهد آمد، متحدان واشنگتن در خاورمیانه و سایر کشور‌ها نیاز به بررسی پیامد‌های روی کار آمدن دولت بایدن دارند.» به گزارش پایگاه خبری «انتخاب»، در ادامه این مطلب آمده است: «دولت ترامپ به دلیل سرپیچی از قوانین و هنجار‌ها همواره مورد نکوهش قرار گرفته است. حالا پرسش اینجاست که با کنار رفتن ترامپ و برقراری مجدد این هنجار‌ها توسط دولتمردان دوران اوباما، به ویژه در جهانی که توسط ترامپ، بیماری کرونا و چینی قدرتمند تغییر یافته به چه معنا خواهد بود؟» اندیشکده بگین-سادات در ادامه نوشت: «در کل، سیاست خارجی ترامپ به دلیل ناتوانی از خروج از افغانستان و سوریه، رویارویی اقتصادی با چین و بی‌اعتنایی به نهاد‌های بین‌المللی همواره محکوم شده است. بنابراین تمام این جنبه‌ها احتمالا در دولت بایدن مورد تاکید قرار می‌گیرند.» ثابت شده که حداقل سیاست‌های خاورمیانه‌ای ترامپ هم در برقراری صلح در منطقه و هم در ارتقای منافع ملی آمریکا ناکام بوده است. حالا نتیجه آشکار روی کارآمدن بایدن، بازگشت دوباره متخصصان بر مسند امور خواهد بود. در بخشی از این گزارش با اشاره به فعالیت‌های هسته‌ای ایران ادعا شده است: «درباره توافق هسته‌ای ایران نیز بایدن و مشاورانش قول داده‌اند تا با حفظ برخی تحریم‌ها دوباره به آن برگردند. با این حال در این باره دو نکته قابل ذکر است: نخست اینکه، شواهد موجود نشان می‌دهد ایران چه در گذشته و چه اکنون درحال نقض توافق است، الان هم میزان ذخیره اورانیوم غنی شده‌اش از میزان تعهد شده در توافق فراتر رفته است. دوم وضعیت نابسامان اقتصاد ایران است که با تحریم‌ها تقریبا با شرایط ناگواری مواجه است.» این کارشناس با اشاره به اینکه دولت‌های دموکرات استاد نجات ایران از بحران هستند، افزود: «به لطف دولت ترامپ و ابتکار عمل‌اش، امروز کشور‌های خلیج‌فارس و حتی عربستان سعودی وابستگی کمتری به ترتیبات امنیتی آمریکا دارند و روابط خود را با اسرائیل گشوده‌اند، اتفاقی که این کشورها را قادر می‌سازد بتوانند جلوی بهبود رابطه آمریکا با ایران را بگیرند. در این میان، به عربستان سعودی توصیه می‌شود که اکنون روابط خود با اسرائیل را به‌عنوان وزنه مقابل فشار آمریکا رسمیت دهد.» البته، سیاست ترامپ در تشویق جدایی از آمریکا ممکن است جایگزین معامله بزرگی با محوریت ایران ‌شود که به‌طور قابل ملاحظه‌ای به توانایی هسته‌ای این کشور منجر می‌شود. این بازگشت تهدیدآمیز ممکن است کشور‌های خلیج‌فارس را ترغیب کند تا بیشتر به سمت چین برای حمایت از آنها، تمایل پیدا کنند. تقویت اسرائیل در اتحاد با کشور‌های حوزه خلیج‌فارس می‌تواند آنها را متقاعد کند تا از افتادن در این دام حذر کنند. خود اسرائیل فضای مانور بسیار کمتری دارد. به‌رغم علاقه وافر نسبت به اسرائیل و یهودیان، بایدن و هریس به‌عنوان کارکنان دوره اوباما به سختی می‌توانند خصومت گذشته را به فراموشی بسپارند. گرچه تغییر بحث انتقال سفارت آمریکا به[بیت‌المقدس]  بعید است، اما دشوارتر است که بگوییم سیاست‌های خاص دیگر دوران ترامپ ممکن است ادامه یابد. به‌طور کلی، بازگشت به سیاست اوباما محتمل به‌نظر می‌رسد. ما احتمالا شاهد از سرگیری جنگ‌های لفظی بین [بیت‌المقدس] و رام‌الله و سایر پایتخت‌ها مانند آنکارا باشیم. قطعا رهبران اسرائیلی به‌خاطر از دست دادن حمایت بی‌نظیر ترامپ ابراز ناراحتی می‌کنند و به‌دنبال متحدان خود در کنگره خواهند بود و علنا از روی کار آمدن بایدن ابراز تاسف می‌کنند. درحال‌حاضر به آنها توصیه می‌شود که فعلا نظاره‌گر باشند. در این میان، وعده بایدن برای از سرگیری مشارکت آمریکا در نهاد‌های بین‌المللی به‌منظور مخالفت با چین، اشتباه است چراکه اکثر سازمان‌های زیرمجموعه سازمان ملل متحد به‌طور موثر تحت مالکیت چینی‌ها و اداره آنها هستند. علاوه بر این، وعده کاهش تولید سوخت فسیلی آمریکا به معنای کاهش استقلال انرژی به نفع فناوری‌های خورشیدی است، فناوری‌هایی که درحال‌حاضر شرکت‌های چینی بر آن تسلط دارند. نتیجه چنین کاری ممکن است تعظیم بلندبالاتر در برابر تجاوزات چین باشد. پیشی گرفتن از این چرخه فاجعه‌بار برای متحدان امری حیاتی است. با این حال یک درس منفی دیگر برای متحدان آمریکا این است که بوروکراسی اطلاعاتی و امنیتی آمریکا کاملا فاسد است به این معنی که توسط وفاداران حزبی که منافع کشور و منافع خود را در اولویت دارند اداره می‌شود. براساس همین فساد بوروکراتیک بود که پرونده سیاسی کلینتون به سلاحی علیه ترامپ تبدیل شد در حالی که از تحقیق در مورد سوءاستفاده کلینتون و اوباما از اسناد طبقه‌بندی شده و نفوذ خانواده بایدن امتناع می‌شد. سیاستمداران اروپایی همپوشانی جدی بین خود و دولت بایدن می‌بینند، که این نشان‌دهنده هر گرایشی برای اروپایی شدن جامعه آمریکا است. این به معنای محدود کردن آزادی بیان است. محدود کردن آزادی مذهبی به استثنای مسلمانان؛ ناتوان کردن اقتصاد‌ها به نام حمایت از انرژی سبز و گشودن مرز‌ها برای مهاجرت غیرقانونی به نام اسکان مجدد پناهندگان همه بخشی از سیاست‌های آنان است. درحالی‌که کشور‌های اروپایی برای کنترل حوزه تکنولوژی سنگین تلاش‌های بسیاری کرده‌اند، اما دولت بایدن تمایل چندانی برای به چالش کشیدن سلطه اقتصادی آمریکا نشان نمی‌دهد. اروپایی‌ها باید انتظار داشته باشند دولت جدید گسترش جهانی مداوم شرکت‌های آمریکایی را به‌خصوص بر اقتصاد و اطلاعات اقتصادی اروپا افزایش دهد. به‌طور خلاصه، بسیاری از کشورها، به استثنای کشور‌هایی که مستقیما از سوی چین، ترکیه و ایران تهدید می‌شوند، با دولت بایدن نقاط مشترک زیادی پیدا خواهند کرد. کشور‌های کوچک‌تر در خط مقدم جبهه جنوب شرقی آسیا یا خاورمیانه چنین نخواهند کرد.[/cl-popup]
3. ثبات یوآن با وجود کاهش دلار
4. تبریک شی به بایدن
5. علی‌بابای بازار مسکن چین
6. پیام رئیس‌جمهور چین به جو بایدن
7. آمریکا غول مخابراتی چین را تهدید امنیت ملی می‌داند

• خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران (ایرنا):

8. پنجشنبه ۶ آذرماه؛ رشد قیمت یورو، پوند و ۲۹ ارز بانکی
9. سفیر ایران:ظرفیت‌های سرمایه‌گذاری کشورمان در چین معرفی شد
10. [cl-popup title=”خبر منتخب – اختصاصی ایرنا؛ خوش‌بینی اتاق بندرعباس به تجارت با نینگبوی چین” show_on=”text” btn_label=”خبر منتخب – اختصاصی ایرنا؛ خوش‌بینی اتاق بندرعباس به تجارت با نینگبوی چین” align=”right” size=”xl”]بندرعباس – ایرنا-رییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی بندرعباس با اشاره به موقعیت راهبردی هرمزگان و داشتن جایگاه نخست ترانزیت کشور قرار گفت: به توسعه تجارت بندرعباس مرکز استان هرمزگان و نینگبو چین خوشبین هستیم. محمد رضا صفا  روز چهارشنبه در گفت وگوبا ایرنا افزود:همچنین هرمزگان باتوجه به دریا محور بودن آن و دارابودن بنادر مهم و استراتژیکی همچون بندرشهید رجایی از ظرفیت‌های بالایی در حمل ونقل دریایی و دسترسی به آب‌های بین المللی برخوردار بوده و باعث حمل کالا به سمت آسیای میانه و جنوب شرق شده است. رییس اتاق بازرگانی بندرعباس اظهارداشت: ۲ منطقه آزاد قشم و کیش و چندین منطقه ویژه اقتصادی در استان هرمزگان نیز از جمله ظرفیت‌های مهمی هستند که می‌تواند در رابطه ۲ کشور ایران و چین مورد استفاده قرار گیرد. صفا ابرازداشت: هرمزگان از دیرباز به واسطه پیشینه قوی ساکنان آن در امور بازرگانی، تولید و صنعت به عنوان استانی مهم نه تنها در بُعد ملی بلکه در ابعاد منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای نیز دارای اهمیت و جایگاه ویژه‌ای بوده است. وی گفت: این استان در کنار ظرفیت‌های جغرافیایی و مرزی خود توانسته است با بهره گیری از نیروی انسانی و تاجران و بازرگانان با تدبیر و با اخلاق سهم مهمی در گردش کالا و تقویت اقتصاد محلی و حتی منطقه‌ای ایفا کند. این مسوول ادامه داد: هرمزگان در زمان کنونی که کشور با تحریم‌های ظالمانه روبرو بوده، همچنان به عنوان استانی پویا و فعال در حوزه تجارت و بازرگانی باقی مانده است،هرچند بسیاری از بازرگانان و تاجران این خطه تاکنون آسیب‌های فراوانی دیده‌اند که حتی تدابیر و راهکارهای دولتی نیز نتوانسته کمک شایانی به رفع کامل مشکلات این قشر داشته باشد. صفا گفت: امید است این مشکلات در آینده و با تغییر سیاست‌های کلان در حوزه تجارت، اقتصاد و بازرگانی رفع شده و بتوانیم شاهد پویایی هرچه بیشتر اقتصاد هرمزگان درعرصه‌های ملی ومنطقه‌ای باشیم. هفته جاری راهکارهای توسعه تجارت هرمزگان و نینگبو و همچنین معرفی فرصت‌های وتوانمندی اقتصادی و تجاری بین کشور ایران و چین در نشستی آنلاین با شرکت ریس اتاق بازرگانی صنایع معادن و کشاوری بندرعباس، رییس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان آبزیان استان هرمزگان، رییس شورای ارتقارت تجارت بین المللی چین کمیته نینگبو و رییس اتاق بازرگانی بین المللی چین ، رییس اتاق مشترک بازرگانی ایران و چین درخصوص روابط تجاری ایران و چین برگزار شد.[/cl-popup]
11. روزنامه چینی: بایدن به لغو تحریم های ایران می اندیشد
12. چین: باید حاکمیت و استقلال عراق محترم شمرده شود
13. رییس کمیسیون حمل و نقل اتاق بازرگانی مطرح کرد: تقویت جایگاه ایران در ترانزیت منطقه‌ای با افتتاح راه‌آهن خواف-هرات
14. واکسن‌ چینی کرونا هم آماده ورود به بازار شد
15. رییس جمهوری چین پیروزی بایدن را تبریک گفت
16. [cl-popup title=”خبر منتخب – چین چگونه کرونا را کنترل کرد؟” show_on=”text” btn_label=”خبر منتخب – چین چگونه کرونا را کنترل کرد؟” align=”right” size=”xl”]تهران- ایرنا- در شرایطی که کشورهای دیگر دنیا از جمله ایران با کرونا دست و پنجه نرم می کنند و آمار مبتلایان و همچنین جان باختگان هم روز به روز در حال افزایش است مروری بر چگونگی کنترل ویروس کرونا در چین به عنوان کشوری که نخستین بار این ویروس از آنجا شناسایی شد می تواند مفید باشد. به گزارش ایرنا در حال حاضر حدود یک سال از ثبت نخستین مورد مربوط به شیوع ویروس کرونا در چین می گذرد اما این کشور با بکارگیری تدابیری، در کنار همراهی مردم توانست به عنوان نخستین کشور جهان بر کرونا غلبه کند و زندگی در این کشور یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون نفری تا حدودی به روال عادی بازگردد. به عنوان یکی از شاخص های کنترل کرونا در چین می توان گفت که آمار جان باختگان در این کشور برای بیش از ۹ ماه است که صفر شده و دیگر کسی در این کشور به دلیل ابتلا به کرونا فوت نمی کند از نظر تعداد مبتلایان نیز می توان گفت در ۹ ماه گذشته غیر از موارد وارداتی که اکثرا چینی های بازگشتی به این کشور یا خارجی های مقیم چین هستند که به این کشور بازگشته اند تعداد انگشت شماری از افراد بومی به این ویروس مبتلا شده اند که آن هم در کمترین زمان و به سرعت کنترل شده است. دولت چین با آگاهی از خطر شیوع کرونا و حتی عواقب و آثار منفی اجتماعی و سیاسی این ویروس در آینده، از همان روزهای نخست سعی کرد با تمام قدرت به مبارزه با این ویروس برخیزد. جدا از مسایلی مانند بیمارستان سازی، رعایت فاصله اجتماعی، دعوت مردم به شستن دست ها و زدن ماسک، قرنطینه شهرها و استان های چین از جمله شهر ۱۱ میلیون نفری ووهان و استان ۵۰ میلیونی هوبی، قرنطینه خانگی هم در تمامی شهرها و استان های دیگر چین اعمال شد در جاهایی مانند ووهان و استان هوبی ورود و خروج به شهرها ممنوع بود اما در سایر استان ها، قرنطینه نه به شکل کلی و عمومی بلکه به صورت موردی و گاها محله به محله یا خیابان به خیابان انجام می شد. یکی از عوامل موفقیت چین در کنترل ویروس کرونا، جدیت دولت و همراهی مردم بود در این کشور نه با خواهش و تمنا بلکه با دستور و جدیت، تمامی قوانین مربوط به قرنطینه و همچنین سایر محدودیت های کرونایی اعمال و با متخلفین به شدت برخورد می شد. برای مثال در خیابان های پکن که کمترین تعداد مبتلایان و همچنین جان باختگان را گزارش کرده بود هیچ کس حق نداشت به هیچ وجه بدون ماسک تردد کند، ورود و خروج از تمامی مجتمع ها و ساختمان ها کنترل شده و از روی کارت شناسایی بود. به محض خروج هر شهروند چینی از محوطه ساختمان ها یا ورود او به داخل وسایل نقلیه عمومی یا مجتمع های مسکونی و حتی تجاری، تب افراد سنجیده می شد و به محض اینکه تب یک فرد بالای ۳۷.۲ درجه می شد فرد مشکوک از طریق آمبولانس و با رعایت تدابیر بهداشتی به بیمارستان منتقل می شد. در چین برخلاف ایران که گاها با خواهش و تمنا از مردم خواسته می شود پروتکل های بهداشتی را رعایت کنند دولت در اجرای این پروتکل ها با کسی شوخی و یا تعارف نداشت و این قوانین برای کوچک و بزرگ و مسئول و غیر مسئول به صورت یکسان انجام می شد. چین اگرچه به محض شیوع این ویروس پروزاهای هوایی خود را با کشورهای دیگر قطع کرد اما فرودگاه ها و مسافران چینی و خارجی که به این کشور سفر می کردند همواره یکی از موارد انتقال کرونا به داخل چین بودند به همین دلیل چین قوانین سفت و سختی را برای این دسته از افراد در نظر گرفت که هنوز هم رعایت می شود. بر این اساس یک مسافر ورودی به چین – چه چینی چه خارجی – بعد از نشستن هواپیما حق ورود به داخل فرودگاه را نداشت بلکه از طریق یک کانال سبز ضد عفونی شده به یک مرکز درمانی که برای همین کار در محوطه فرودگاه در نظر گرفته بودند راهنمایی می شد و از او در آنجا علاوه بر تب سنجی و معاینات اولیه، تست “پی سی آر ” کرونا گرفته می شد. با توجه به اینکه نتیجه این تست ها روز بعد مشخص می شد فرد مسافر با استفاده از یک دستگاه آمبولانس و با رعایت تدابیر بهداشتی برای گذراندن قرنطینه ۱۵ روزه به هتل یا منزل خود راهنمایی می شد. در مدت قرنطینه هم فرد مسکوک به هیچ عنوان حق خروج از خانه را نداشت و جلو درب ورودی هم یک حسگر کار گذاشته بودند که به محض باز شدن درب، آژیر می کشید و مدیریت ساختمان، مجتمع یا هتل فورا مطلع می شد و به فرد خاطی تذکر می دادند. یکی دیگر از عوامل موفقیت چین در کنترل و مهار ویروس کرونا، بکار گیری سیستم ردیابی اتوماتیک و ردیابی دستی بیماران و ارتباط آنها با دیگران بود. برای مثال وقتی یک زن چینی قبل از اتمام قرنطینه ۱۴ روزه خود و با فریب مدیریت مجتمع مسکونی از منزل خارج شد مقامات بهداشتی با همکاری پلیس و خود این زن توانستند ۷۷ نفر را که در چند بار خروج از منزل با آنها ارتباط گرفته بود شناسایی و قرنطینه کنند. انجام آزمایش های کرونا در سطح وسیع از دیگر اقدامات دولت چین برای مهار این ویروس بود. در شهر پکن وقتی کرونا خرداد امسال دو باره شیوع پیدا کرد و پس از دو ماه پاکی دوباره آلوده شد، شهر در هراسی بزرگ فرو رفت. در خلال ۲۶ روز نزدیک به ۱۱ میلیون نفر معادل نیمی از جمعیت پایتخت آزمایش کرونا دادند. رایگان بودن آزمایش ها در بیشتر موارد در چین و دستور دولت برای گرفتن آزمایش بدون هزینه از جمله اقدامات مهم دولت مرکزی چین بود .در صورتی که در بسیاری از کشورها این کار هزینه بر است و دولت های مرکزی در این زمینه مبالغی را اختصاص نداده اند و همین باعث می شود تا شمار آزمایش ها بسیار پایین باشد و ویروس باسرعت بیشتری بین مردم شیوع پیدا کند. یکی دیگر از عوامل موفقیت چین در مهار کرونا، روی آوردن مردم به سیستم های آنلاین و دیجیتال بود. مردم بجای اینکه به بیمارستان بروند به صورت آنلاین با پزشکان در ارتباط بودند و به مردم اعلام شد که نیازی نیست در این شرایط به بیمارستان و کلینیک بروند. پزشکان یا به خانه هایشان می رفتند و یا افراد را به صورت آنلاین می دیدند و برایشان دارو تجویز می کردند. این باعث شد تا مردم در مراکز پزشکی کمتر در رفت و آمد باشند. استفاده از فناوری هایی چون شبکه های اجتماعی، اطلاع رسانی دیجیتالی و رسانه ای سریع، تقسیم اطلاعات بین دولت و شبکه های اجتماعی، در نظر گرفتن بارکدهای بهداشتی روی تلفن های هوشمند و ثبت نام همه ورود و خروج ها به محوطه ها از جمله اقدامات علمی و فنی بود که دولت برای شیوع کرونا در نظر گرفت. هر فردی به هر منطقه ای مراجعه می کرد از طریق تلفن همراه کنترل می شد. اگرچه برخی از کشورهای غربی این مورد را نقض موارد حقوق بشری و خصوصی فردی می دانند اما در چین دولت مرکزی فقط برای اینکه بتواند همه بیماران را کنترل کند و اجازه تردد خودسرانه به آنها ندهد، چنین اقدامی را اعمال کرد. بارکدهای بهداشتی اصولا سبز رنگ است اما زمانی که فرد به محله های آلوده به کرونا و یا محوطه های قرنطینه شده رفت و آمد کرده باشد این بارکدها قرمز می شود و باید تحت آزمایش کرونا قرار گیرد. اگر افرادی از این برنامه تخطی کنند و امنیت ملی را به خطر بیندازند برای آنها مجازات هایی از جمله زندان در نظر گرفته می شود. شبکه های اطلاع رسانی اجتماعی چون ویبو، ویچت و تنسنت بسیار سریع با طراحی نرم افزارهایی، اطلاع رسانی را برای مردم و دولت هموارتر کردند و مخابرات چین هر روز پیام های الکترونیکی برای مردم ارسال می کرد و در باره وضعیت کرونا به آنها توضیح می داد. حتی در خود محله ها، ساکنان مجتمع ها، گروه های رسانه ای و شبکه ای تشکیل می دادند و به صورت داوطلبانه تمام رفت و آمدهای خود به مناطق را به اطلاع یکدیگر می رساندند و همرسانی این پیام ها از جمله اقدامات مردمی بسیار مهم همراه با تلاش های دولت چین به حساب می آید. در کنار این اقدامات کمک رسانی وسیع دولت به مردم در زمان قرنطینه، تامین آذوقه و مایحتاج برای آنها، اعزام پزشکان و پرستاران به نقاط بیشتر آلوده، بکارگیری توانایی های بالقوه مردم برای کمک رسانی و همچنین استفاده از کمک آنها برای پیشگیری از کرونا، در نظر گرفتن برخی از مجازات ها برای خاطیان از پروتکل های بهداشتی و تاکید بر اینکه هر شهروند باید مانند یک پلیس بر رفتار و اقدامات و عملکرد خود در دوران کرونا نظارت داشته باشد و با تدابیر دولت مرکزی و دولت های محلی همکاری کند، از دیگر اقداماتی بود که به دولت چین امکان داد تا موج های اول و دوم کرونا را کنترل کند.[/cl-popup]
17. بلومبرگ: آمریکا پنج شرکت روسی و چینی را تحریم کرد
18. «اقیانوس پشت پنجره» در بندر شیامن

• خبرگزاری صدا و سیما:

19. همکاری هتل‌های ایرانگردی و جهانگردی با طرح شهید سلیمانی
20. رایزنی چین در شرق آسیا؛ رایزنی مقامات چینی در ژاپن برای توسعه روابط

• خبرگزاری تسنیم:

21. [cl-popup title=”خبر منتخب – یادداشت اقتصادی|تفاهم‌نامه ۲۵ ساله با چین؛ فرصت‌ها و چالش‌ها در تجارت خارجی ایران” show_on=”text” btn_label=”خبر منتخب – یادداشت اقتصادی|تفاهم‌نامه ۲۵ ساله با چین؛ فرصت‌ها و چالش‌ها در تجارت خارجی ایران” align=”right” size=”xl”]تنها راهبرد مؤثری که می‌تواند طرف ایرانی قرارداد با چین را به سمت شرایط برد- برد در این تفاهم‌نامه سوق دهد، داشتن استراتژی از قبل مشخص‌شده در تمامی سطوح و مشارکت دادن شرکت‌ها و نیروهای بومی باانگیزه، در طرح‌های مشترک موردتوافق است. به گزارش خبرگزاری تسنیم، تفاهم‌نامه ۲۵ ساله مشترک ایران و چین، یکیاز بحث‌های چالش‌برانگیز این روزهاست. این توافق‌نامه به این دلیل که تا حدودی مبهم است و از طرفی در مواردی ایران تجربه‌های تلخی در مراوده با سایر کشور ها داشته‌است، مخالفان و موافقانی دارد؛ اما جدای از موضع‌گیری‌های جناحی، بهتر است توافق با کشوری که قدرت دوم اقتصادی دنیا است و طبق بررسی‌های صندوق بین‌المللی پول، اقتصاد اول جهان را در آینده خواهد داشت، هیچ‌گاه خالی از لطف نیست اما باید ملاحظاتی رعایت شود:

    همکاری در کنار استقلال // همان‌طور که مطرح است، این تفاهم‌نامه تنها یک نقشه راه کلی میان دو کشور است و اصل پیمان‌ها در قراردادهای موردی است که بعداً انجام خواهد گرفت، در واقع در این مرحله باید دستگاه‌های ایرانی تمام ظرفیت‌شان را در جهت محقق شدن استراتژی برد-برد (Win-win strategy)  به کار ببندند. درعین‌حال باید از این‌جهت دوراندیشی داشته باشند که در آینده، این قراردادها منجر به وابستگی ایران به کشور چین نشود، زیرا با توجه به پیش‌بینی‌ها این کشور با سرعت فوق‌العاده به سمت قدرت نخست جهانپیشمی‌رود، واضح است وابستگی و نفوذ چنین کشوری، در کشوری اسلامی جایز نیست.

    انتقال فناوری // شرکت‌های خودروسازی چینی از اوایل ۱۹۸۰ به امضاء  قراردادهای تولید مشترک با شرکت‌هایی نظیر آمریکن موتور کورپریشن(American motor corporation)  یا فلوکس واگن (Volkswagen) آلمان برای خودرو در چین اقدام کردند. آن‌ها با زیرکی خاصی توانستند پس از یک دوره ده‌ساله، از حوالی ۱۹۹۴، انتقال فناوری و شروع به طراحی پلتفرم‌های جدید بپردازند. متأسفانه شرکت های ایرانی در این زمینه موفقیت‌های چندانی نداشته اند. تنها یک مورد پروژه مشترک طراحی موتور در آخن آلمان توافق شده بود که آن‌هم ناقص و تکامل نیافته باقی ماند) البته از تاثیر تحریم ها نیز نباید غافل بود). اگر ایران بخواهد درزمینه انتقال فناوری پیشرفت کند، نباید منتظر واگذاری فناوری از طرف مقابل باشد، بلکه باید قبل از اینکه آن‌ها وارد شوند، برنامه‌های بلندمدت، و بستر آن را آماده داشته باشد. دو ظرفیت راهبردی که از این توافق می‌توان به آن رسید:

    1. 1. مناطق آزاد تجاری-صنعتی // همانطور که در تفاهم‌نامه قید شده است: سرمایه‌گذاران چینی تشویق می‌شوند تا در مناطق آزاد ایران مخصوصاً قشم، ماکو و اروند سرمایه‌گذاری کنند. حقیقت این است که این مناطق برای جذب سرمایه‌گذار خارجی به وجود آمده‌اند، اما زیرساختی که در مناطق آزاد ما وجود دارد، متأسفانه نتوانسته است حتی سرمایه‌گذاران داخلی که ویترین جذب سرمایه‌گذاران خارجی است را به‌صورت فعال جذب کند. حال چه انتظاری از شرکت‌های چینی است.

    آمار رسمی که توسط اجلاس توسعه و تجارت سازمان ملل در سال ۲۰۱۶منتشرشده حاکی از آن است که مناطق آزاد ایران، در بازه زمانی ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۶ به‌طور میانگین سالانه ۳ میلیارد و ۲۵۰ میلیون دلار جذب سرمایه خارجی داشته است. یعنی تنها دو و نیم درصد کل سرمایه‌گذاری‌های خارجی . از سوی دیگر ایران میتواند منافع خود را به بهانه این تفاهم‌نامه در چین، مخصوصا در مناطق آزاد آن دنبال کند. از قوانین و امتیازات مناطق آزاد تجاری طبق اعلام سازمان تجارت جهانی(WTO)، این است‌که نهاد‌های بانکی ‌می‌توانند شعبات خود را در مناطق آزاد کشورهای مختلف تأسیس کنند.بدین‌ترتیب نهاد‌های داخلی میتوانند  برای از بین بردنتعدادی از موانع صادرات که شامل بانک‌ها و تبادلات ارزی، همچنین تعیین میزان ریسک سیاسی و شفاف سازی محیط بازرگانی آن برای بازرگانان داخلی  میشود، شعبه‌هایی از بانک‌های داخلی را در مناطق آزاد چین تأسیس کنند. هرچند برای تبادلات ارزی بهتر، نیاز به تأسیس مستقیم شعبه بانک نیست و انتقال ارزی می‌تواند دور به دور صورت بگیرد، اما نکته قابل‌توجه این است که یکی از استراتژی‌های توسعه، گسترش ارتباط با بازار هدف است، تأسیس بانک‌های فعال در این زمینه می‌تواند قدم خوبی در این مسیر باشد. از اهمیت بانک‌ها در تجارت بین‌الملل همین بس که یکی از آژانس‌های تخصصی تعیین ریسک سیاسی در کشور‌های مقصد، بانک‌ها هستند.

    2. 2. جاده ابریشم جدید (کریدور ترانزیتی بزرگ شرق-غرب) // یکی از مشکلات جدی کشور‌ها در تجارت و بالأخص مناطق آزاد، حمل‌ونقل و اتصال به کریدورهای حمل‌و‌نقلی  است. در حال حاضر یکی از مشکلات اساسی کشور در این مورد میباشد، توافق با کشوری به به شدت دنبال گسترش چنین زیرساختی در جهان است (به احتمال قوی تفاهم‌نامه ۲۵ ساله ایران و چین نیز در راستا میباشد)، عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای و حضور کشورهایی که در مسیر ایران و چین هستند، تخصیص وام‌هایی توسط بانک توسعه زیرساخت‌های آسیا، می‌تواند ایران را در ایجاد زیرساختی مستحکم و پایدار یاری دهد. کریدورهای انتقالی تنها مسیر رفت ‌و برگشت ساده میان چند کشور نیست. زمانی که شبکه کریدورهای مشخصی میان کشور‌ها وجود داشته باشند، درواقع بازارهایی آشنا، با دسترسی آسان و شناخته‌شده‌ای برای بازرگانان به وجود می‌آید. از نمونه‌های موفق کریدورها، کریدور اقتصادی چین-مغولستان-روسیه  یا به‌اصطلاح  CMRECاست. از آنجاکه مغولستان کشوری محصور در خشکی است و نزدیک‌ترین کشور به او روسیه است، اکثر مراودات او با روسیه انجام می‌گرفت. چین با ابتکار کمربند و جاده، مغولستان را  به خود متصل کرده و راه را برای تجار چینی و مغولی هموار نمود. در حال حاضر مراودات مغولستان با چین، بیشتر از روسیه است.

    جمع‌بندی // کشورهایی که رشد سریع اقتصادی را در دهه اخیر داشته‌اند، اطلاع دارند که تجارت بین‌الملل از اصلی‌ترین عوامل پیشرفت بوده است. از طرفی حضور در بازارهای نوظهوری مثل ایران تنها به‌سادگی امضاء چند قرارداد نیست. همان‌طور که چین با زیرکی توانست راه  فناوری را به‌سوی کشورش بگشاید. کشوری که زیرساخت‌های علمی و بسترهای فناوری برای اخذ دانش را نداشته باشد، نمی‌تواند آن‌طور که باید تعاملات مؤثری با طرف قرارداد داشته باشد. در این میان او تنها منابع طبیعی و انسانی خود را در اختیار او قرار خواهد داد. پس تنها راهبرد مؤثری که می‌تواند طرف ایرانی قرارداد را به سمت شرایط برد- برد در این تفاهم‌نامه سوق دهد، داشتن استراتژی از قبل مشخص‌شده در تمامی سطوح و مشارکت دادن شرکت‌ها و نیروهای بومی باانگیزه، در طرح‌های مشترک موردتوافق است. علی معصومی، پژوهشگر دفتر مطالعات راهبردی رونق تولید دانشگاه امام صادق(ع) / انتهای پیام/[/cl-popup]

22. [cl-popup title=”خبر منتخب – اندیشکده روسی|تغییرات در شرق آسیا بدون حضور آمریکا” show_on=”text” btn_label=”خبر منتخب – اندیشکده روسی|تغییرات در شرق آسیا بدون حضور آمریکا” align=”right” size=”xl”]کارشناس روس معتقد است که ترامپ با فرمان خروج از مشارکت ترانس-پاسیفیک به چین فرصت داد تا چارچوب‌های همکاری خود را گسترش دهد و توافق‌نامه تجارت آزاد را با کشورهای آسیای شرقی امضا کند. به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، در تاریخ ۲۵ آبان (۱۵ نوامبر) سال جاری، ۱۵ کشور آسیا و اقیانوسیه با امضای توافق‌نامه‌ای، بزرگترین گروه تجارت آزاد را ایجاد کردند. کاهش تعرفه‌ها طی سال‌های آینده هدف این گروه اعلام شده است. در همین زمینه اندیشکده “روسیه در سیاست جهانی” مقاله‌ای را به نوشته الکساندر کرولیوف، کارشناس سیاست و اقتصاد جهانی، منتشر کرده است. وی می‌نویسد: به تعویق انداختن‌های مکرر در امضای توافق‌نامه تجارت آزاد، موسوم به مشارکت اقتصادی جامع منطقه‌ای (RCEP)، نارضایتی عمومی از شرایط، اختلاف نظر بین شرکت‌کنندگان، خروج هند از معامله و کشیده شدن چین به یک جنگ اقتصادی با ایالات متحده آمریکا، همه این موارد وضعیتی را به وجود آورد که حتی افراد خوشبین نسبت به تنظیم دقیق متن توافق‌نامه تردید داشته باشند. کارشناس روس، بیان می‌کند: به صورت نمادین، این توافق ۳۰% از تولید ناخالص داخلی و بیش از ۲ میلیارد نفر از مردم جهان را شامل می‌شود، همچنین در فضای بحران شدید ویروس کرونا و توجه بیشتر کشورها به اقتصاد ملی خود امضا شده است. افزون بر آن امضای این توافق‌نامه با پایان کار سیاسی دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا همراه بود که خود پروژه جاه طلبانه مشارکت اقیانوس آرام (Trans-pacific partnership) را با فرمان خروج از آن سرنگون کرد. پیش‌بینی می‌شد که این پروژه می‌تواند به نقطه اصلی ادغام در منطقه آسیا و اقیانوسیه تبدیل شود. وی می‌افزاید: ایده‌های مشارکت ترانس-پاسفیک متعاقباً در توافق‌نامه جامع و مترقی مشارکت اقیانوس آرام (CPTPP) متشکل از ۱۱ کشور (بدون حضور آمریکا) تجسم یافت. با این حال این پروژه همچنان انتظارات را برآورده نکرد.  کرولیوف می‌نویسد: ۱۵ کشور در مشارکت اقتصادی جامع منطقه‌ای حاضر هستند که تاکنون ۲۸ قرارداد درباره منطقه تجارت آزاد امضا کرده‌اند، بنابراین از نظر تجاری با توسعه مقررات اضافی، به عنوان متحدکننده این توافق‌نامه عمل می‌کند. در این میان موارد مربوط به تنظیم تجارت الکترونیکی، سیاست رقابت، حمایت از مالکیت معنوی و سایر مسائل وجود دارد که قبلاً در توافق‌نامه‌ها اشاره نشده بود. با وجود اینکه مشارکت اقتصادی جامع منطقه‌ای بلندپروازانه است، اما از نظر عمق و وسعت مفاد در سطح پایین‌تری نسبت به توافق‌نامه جامع مشارکت اقیانوس آرام قرار می‌گیرد. وی ادامه می‌دهد: در این توافق‌نامه قواعد یکسانی برای تعیین کشور مبدأ کالا در نظر گرفته شده است، همچنین قوانین صدور مجوز، انطباق با استانداردها و مواردی از این قبیل پیش‌بینی شده که به معنای کاهش هزینه‌های تجارت برای صادرات و در نتیجه افزایش تجارت بین کشورها است. کالاهایی که تولید آنها بین کشورهای عضو توافق‌نامه توزیع می‌شود، تحت برنامه ترجیحی قرار می‌گیرند. به بیان دیگر تولید در حوزه کشورهای عضو برای شرکت‌ها سودآور خواهد بود که همین موضوع موجب افزایش تجارت کالاهای واسطه‌ای می‌شود. کارشناس روس درباره برخی کاستی‌های موجود در این توافق‌نامه، معتقد است: مسئله امکان عدم انجام تعهدات در برخی شرایط استثنائی و امنیتی تحت عنوان شرایط اضطراری ملی خود عبارت جدید و مبهمی است که می‌تواند بهانه‌ای برای تعلیق انجام تعهدات خود در وضعیت‌های نامطلوب جهانی از جمله شیوع بیماری‌های همه گیر باشد. بنابراین مشارکت اقتصادی جامع منطقه‌ای با هدف هماهنگی و نه تغییر قوانین بازی موجود در تجارت تنظیم شده است. اما به هر ترتیب، واقعیتِ امضای یک معامله بزرگ که پیش از آن آمریکا چنین وضعیتی را دنبال می‌کرد، با حضور قابل توجه چین می‌تواند دور دیگری از تقابل قدرت‌ بزرگ باشد. کرولیوف تأکید می‌کند: دونالد ترامپ با فرمان خود برای خروج از مشارکت ترانس-پاسیفیک، به تلاش‌های رئیس جمهور قبل از خود، یعنی باراک اوباما، برای ایجاد قوانین بازی تجارت در آسیا پایان داد و به چین فرصت داد تا چارچوب‌های همکاری خود را گسترش دهد. چین می‌توانست به ابتکار یک کمربند-یک جاده که طی سال‌های اخیر مورد انتقاد گرفته بود، اکتفا کند، اما در حال حاضر این کشور ابزار چندجانبه دیگری برای تاثیرگذاری و نفوذ خود در اختیار دارد. در این شرایط واکنش آمریکا نیز قابل توجه است، جو بایدن قبلاً اشاره کرده بود که قصد دارد ایالات متحده را به ابتکارهای چندجانبه باز گرداند. ممکن است بایدن بخواهد به توافق‌نامه جامع مشارکت اقیانوس آرام برگردد، در واقع ممکن است این پروژه را احیا کرده و “مسابقه ادغام” را با چین آغاز کند. به اعتقاد کارشناس روس، تصویب اولیه توافق‌نامه مشارکت اقتصادی جامع منطقه‌ای به طور کامل با منافع اقتصادی و راهبردی پکن مطابقت دارد. برای آسه‌آن نیز توافق‌نامه‌های منطقه آزاد تجاری و گسترش تعهدات در این زمینه، انگیزه جدید برای افزایش تجارت خواهد بود. امضای توافق‌نامه تجارت فرامنطقه‌ای توسط کشورهای جنوب شرقی آسیا به عنوان یک دستاورد بزرگ دیپلماسیِ آسه‌آن شناخته می‌شود. انتهای پیام/[/cl-popup]

• افکار نیوز:

23. افزایش گازهای گلخانه ای چین

• همشهری:

24. توسعه اقتصادی چین از مسیر شنزن- شانگهای

• خبرگزاری فارس:

25. دستور رئیس جمهور چین به ارتش برای تقویت توان نظامی

• خبرگزاری آنا:

26. دکتر خیراندیش: چین با طب سنتی اش کرونا را مهار کرد

↓ فایل PDF شرح خبر ها

[cl-popup title=”خبرهای منتخب” show_on=”load” size=”l”]

1. خشم اندیشکده صهیونیستی از قصد بایدن برای بازگشت به برجام
2. اختصاصی ایرنا؛ خوش‌بینی اتاق بندرعباس به تجارت با نینگبوی چین
3. چین چگونه کرونا را کنترل کرد؟
4. یادداشت اقتصادی|تفاهم‌نامه ۲۵ ساله با چین؛ فرصت‌ها و چالش‌ها در تجارت خارجی ایران
5. اندیشکده روسی|تغییرات در شرق آسیا بدون حضور آمریکا

 [/cl-popup]