فهرست سرخط اخبار امروز، ۶/آذر/۱۳۹۹:
همکاری در کنار استقلال // همانطور که مطرح است، این تفاهمنامه تنها یک نقشه راه کلی میان دو کشور است و اصل پیمانها در قراردادهای موردی است که بعداً انجام خواهد گرفت، در واقع در این مرحله باید دستگاههای ایرانی تمام ظرفیتشان را در جهت محقق شدن استراتژی برد-برد (Win-win strategy) به کار ببندند. درعینحال باید از اینجهت دوراندیشی داشته باشند که در آینده، این قراردادها منجر به وابستگی ایران به کشور چین نشود، زیرا با توجه به پیشبینیها این کشور با سرعت فوقالعاده به سمت قدرت نخست جهانپیشمیرود، واضح است وابستگی و نفوذ چنین کشوری، در کشوری اسلامی جایز نیست.
انتقال فناوری // شرکتهای خودروسازی چینی از اوایل ۱۹۸۰ به امضاء قراردادهای تولید مشترک با شرکتهایی نظیر آمریکن موتور کورپریشن(American motor corporation) یا فلوکس واگن (Volkswagen) آلمان برای خودرو در چین اقدام کردند. آنها با زیرکی خاصی توانستند پس از یک دوره دهساله، از حوالی ۱۹۹۴، انتقال فناوری و شروع به طراحی پلتفرمهای جدید بپردازند. متأسفانه شرکت های ایرانی در این زمینه موفقیتهای چندانی نداشته اند. تنها یک مورد پروژه مشترک طراحی موتور در آخن آلمان توافق شده بود که آنهم ناقص و تکامل نیافته باقی ماند) البته از تاثیر تحریم ها نیز نباید غافل بود). اگر ایران بخواهد درزمینه انتقال فناوری پیشرفت کند، نباید منتظر واگذاری فناوری از طرف مقابل باشد، بلکه باید قبل از اینکه آنها وارد شوند، برنامههای بلندمدت، و بستر آن را آماده داشته باشد. دو ظرفیت راهبردی که از این توافق میتوان به آن رسید:
آمار رسمی که توسط اجلاس توسعه و تجارت سازمان ملل در سال ۲۰۱۶منتشرشده حاکی از آن است که مناطق آزاد ایران، در بازه زمانی ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۶ بهطور میانگین سالانه ۳ میلیارد و ۲۵۰ میلیون دلار جذب سرمایه خارجی داشته است. یعنی تنها دو و نیم درصد کل سرمایهگذاریهای خارجی . از سوی دیگر ایران میتواند منافع خود را به بهانه این تفاهمنامه در چین، مخصوصا در مناطق آزاد آن دنبال کند. از قوانین و امتیازات مناطق آزاد تجاری طبق اعلام سازمان تجارت جهانی(WTO)، این استکه نهادهای بانکی میتوانند شعبات خود را در مناطق آزاد کشورهای مختلف تأسیس کنند.بدینترتیب نهادهای داخلی میتوانند برای از بین بردنتعدادی از موانع صادرات که شامل بانکها و تبادلات ارزی، همچنین تعیین میزان ریسک سیاسی و شفاف سازی محیط بازرگانی آن برای بازرگانان داخلی میشود، شعبههایی از بانکهای داخلی را در مناطق آزاد چین تأسیس کنند. هرچند برای تبادلات ارزی بهتر، نیاز به تأسیس مستقیم شعبه بانک نیست و انتقال ارزی میتواند دور به دور صورت بگیرد، اما نکته قابلتوجه این است که یکی از استراتژیهای توسعه، گسترش ارتباط با بازار هدف است، تأسیس بانکهای فعال در این زمینه میتواند قدم خوبی در این مسیر باشد. از اهمیت بانکها در تجارت بینالملل همین بس که یکی از آژانسهای تخصصی تعیین ریسک سیاسی در کشورهای مقصد، بانکها هستند.
جمعبندی // کشورهایی که رشد سریع اقتصادی را در دهه اخیر داشتهاند، اطلاع دارند که تجارت بینالملل از اصلیترین عوامل پیشرفت بوده است. از طرفی حضور در بازارهای نوظهوری مثل ایران تنها بهسادگی امضاء چند قرارداد نیست. همانطور که چین با زیرکی توانست راه فناوری را بهسوی کشورش بگشاید. کشوری که زیرساختهای علمی و بسترهای فناوری برای اخذ دانش را نداشته باشد، نمیتواند آنطور که باید تعاملات مؤثری با طرف قرارداد داشته باشد. در این میان او تنها منابع طبیعی و انسانی خود را در اختیار او قرار خواهد داد. پس تنها راهبرد مؤثری که میتواند طرف ایرانی قرارداد را به سمت شرایط برد- برد در این تفاهمنامه سوق دهد، داشتن استراتژی از قبل مشخصشده در تمامی سطوح و مشارکت دادن شرکتها و نیروهای بومی باانگیزه، در طرحهای مشترک موردتوافق است. علی معصومی، پژوهشگر دفتر مطالعات راهبردی رونق تولید دانشگاه امام صادق(ع) / انتهای پیام/